Soạn bài: CỤM DANH TỪ

 

I – CỤM DANH TỪ LÀ GÌ?

  1. Trả lời
  • Các từ “một” và “hai” bổ sung ý nghĩa về mặt số lượng cho danh từ đứng phía sau nó.
  • Các từ “ xưa”, “ông lão đánh cá”, “nát trên bờ biển” bổ sung ý nghĩa về tính chất.
  1. So sánh các từ và nhận xét:
  • “Một túp lều” : xác định được đơn vị.
  • “Một túp lều nát”: xác định được tính chất và tình trạng của sự vật.
  • “Một túp lều nát trên bờ biển”: xác định được tính chất, tình trạng và địa điểm của sự vật.

→ Nghĩa của cụm danh từ đầy đủ hơn nghĩa của một mình danh từ. Số lượng phụ ngữ càng tăng, càng phức tạp hóa thì nghĩa của cụm danh từ càng đầy đủ hơn.

  1. Cụm danh từ: Những con chim

Đặt câu: Trên cành cây, những con chim đang hót líu lo.

→ Nhận xét: Ý nghĩa đầy đủ. Cụm danh từ hoạt động trong câu như một danh từ, làm phụ ngữ khi làm vị ngữ thì phải có từ “là” đứng trước.

 

II – CẤU TẠO CỦA CỤM DANH TỪ:

  1. Các cụm danh từ trong câu:
  • Làng ấy
  • Ba thúng gạo nếp
  • Ba con trâu đực
  • Ba con trâu ấy
  • Chín con
  • Năm sau
  • Cả làng

 

  1. Các từ phụ thuộc
  • Đứng trước: “cả”, “ba”, “chín”
  • Đứng sau: “ấy”, “nếp”, “đực”

Sắp xếp thành loại:

Các từ đứng trước:

    • Nhóm 1: “cả”
    • Nhóm 2: “ba”, “chín”

Các từ đứng sau:

    • Nhóm 1: “nếp”, “đực”, “sau”
    • Nhóm 2: “ấy”
  1. Điền các cụm danh từ:

 

Phần trước

Phần trung tâm

Phần sau

t1

t2

T1

T2

S1

S2

 

 

Làng

 

ấy

 

 

ba

Thúng

gạo

nếp

 

 

ba

Con

trâu

đực

ấy

 

chín

Con

 

 

 

 

 

năm

 

sau

 

 

cả

Làng

 

 

 

 

III – LUYỆN TẬP:

 

Câu 1: Tìm các cụm danh từ:

  1. Một người chồng thật xứng đáng, vua cha
  2. Một lưỡi búa của cha để lại
  3. Một con yêu tinh ở trên núi có nhiều phép lạ

 

Câu 2:

Phần trước

Phần trung tâm

Phần sau

t1

t2

T1

T2

S1

S2

 

 

vua

 

cha

 

 

Một

người

chồng

thật

xứng đáng

 

Một

lưỡi

búa

của cha

để lại

 

Một

con

yêu tinh

ở trên núi

có nhiều phép lạ

 

Câu3: Điền vào chỗ trống trong phần trích:

Khi kéo lưới lên, thấy nằng nặng, Lê Thận chắc mẩm được mẻ cá to. Nhưng khi thò tay vào bắt cá, chàng chỉ thấy có một thanh sắt. Chàng vứt luôn thanh sắt vừa mắc vào lưới xuống nước, rồi lại thả lưới ở một chỗ khác.

Lần thứ hai cất lưới lên cũng thấy nặng tay, Thận không ngờ thanh sắt lúc nãy lại chui vào lưới mình. Chàng lại ném nó xuống sông. Lần thứ ba, vẫn thanh sắt kì lạ ấy mắc vào lưới.

Bài viết gợi ý: