SOẠN BÀI :
ÔN TẬP VỀ DẤU CÂU (DẤU PHẨY)
I – CÔNG DỤNG ;
1.Hãy đặt dấu phẩy vào chỗ thích hợp :
a. Vừa lúc đó, sứ giả đem ngựa sắt roi sắtáo giáp sắt đến. Chú bé vùng dậy vươn vai một cái bỗng biến thành một tráng sĩ.
b. Suốt một đời người từ thuở lọt lòng đến khi nhắm mắt xuôi tay tre với mình sống có nhau, chết có nhau, chung thủy.
c. Nước bị cản văn bọt tứ tung thuyền vùng vằng cứ chực trụt xuống.
Trả lời :
Có thể đặt dấu phẩy như sau :
a.
Vừa lúc đó, sứ giả đem ngựa sắt (,) roi sắt (,) áo giáp sắt đến. Chú bé vùng dậy (,) vươn vai một cái (,) bỗng biến thành một tráng sĩ.
b.
Suốt một đời người (,) từ thuở lọt lòng đến khi nhắm mắt xuôi tay (,) tre với mình sống có nhau, chết có nhau, chung thủy.
c.
Nước bị cản văn bọt tứ tung (,) thuyền vùng vằng cứ chực trụt xuống.
Câu 2: Giải thích vì sao em lại đặt dấu phẩy vào những vị trí trên
Trả lời :
a.
- Hai dấu phẩy đầu: Đánh dấu giữa các từ ngữ có cùng chức vụ trong câu.
- Hai dấu phẩy sau: Đánh dấu giữa các phần cùng làm vị ngữ (cho chủ ngữ Chú bé)
b.
- Dấu phẩy thứ nhất: Đánh dấu giữa hai thành phần phụ của câu có cùng chức vụ.
- Dấu phẩy thứ hai: Đánh dấu vào phần phụ của câu với chủ ngữ và vị ngữ
c.
- Dấu phẩy đánh dấu giữa chủ ngữ với vị ngữ .
Lưu ý :
*Dấu phẩy được dùng để đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận của câu . Cụ thể là :
- Giữa các thành phần phụ của câu với chủ ngữ và vị ngữ
- Giữa các từ ngữ có cùng chức vụ trong câu
- Giữa một từ ngữ với bộ phận chú thích của nó
- Giữa các vế của một câu ghép
II. Chữa một số lỗi thường gặp :
Dưới đấy là những câu chép lại từ 1 số tác phẩm văn học , nhưng thiếu hoàn toàn các dấu phẩy . Em hãy đặt các dấu phẩy vào đúng chỗ của nó .
a. Chào mào sáo sậu sáo đen… đàn lũ lũ bay đi bay về lượn lên lượn xuống. Chúng nó gọi nhau trò chuyện trêu ghẹo và tranh cãi nhau ồn ào mà vui không thể tưởng được.
b. Trên những ngọn cơi già nua cổ thụ những chiếc lá vàng còn sót lại cuối cùng đang khua lao xao trước khi từ giã thân mẹ đơn sơ. Nhưng những hàng cau làng Dạ thì bất chấp tất cả sức mạnh tàn bạo của mùa đông chúng vẫn còn y nguyên những tàu lá, vắt vẻo, mềm mại như cái đuôi én.
Trả lời :
a.
Chào mào (,) sáo sậu (,) sáo đen… đàn lũ lũ bay đi bay về (,) lượn lên lượn xuống. Chúng nó gọi nhau (,) trò chuyện (,) trêu ghẹo và tranh cãi nhau (,) ồn ào mà vui không thể tưởng được.
b.
Trên những ngọn cơi già nua cổ thụ (,) những chiếc lá vàng còn sót lại cuối cùng đang khua lao xao trước khi từ giã thân mẹ đơn sơ. Nhưng những hàng cau làng Dạ thì bất chấp tất cả sức mạnh tàn bạo của mùa đông (,) chúng vẫn còn y nguyên những tàu lá, vắt vẻo, mềm mại như cái đuôi én.
III. Luyện tập
1 Hãy ghi những câu dưới đây vào vở và đặt dấu phẩy vào vị trí thích hợp :
a. Từ xưa đến nay Thánh Gióng luôn là hình ảnh rực rỡ về lòng yêu nước sức mạnh phi thường và tinh thần sẵn sàng chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam ta.
b. Buổi sáng sương muối phủ trắng cành cây, bãi cỏ. Gió bấc hun hút thổi. Núi đồi thung lũng làng bản chìm trong biển mây mù. Mây bò trên mặt đất tràn vào trong nhà quấn lấy người đi đường.
Trả lời :
a.
Từ xưa đến nay (,) Thánh Gióng luôn là hình ảnh rực rỡ về lòng yêu nước (,) sức mạnh phi thường và tinh thần sẵn sàng chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam ta.
b.
Buổi sáng (,) sương muối phủ trắng cành cây, bãi cỏ. Gió bấc hun hút thổi. Núi đồi (,) thung lũng (,) làng bản chìm trong biển mây mù. Mây bò trên mặt đất (,) tràn vào trong nhà (,) quấn lấy người đi đường.
Câu 2: Với mỗi dấu ba chấm dưới đây , em hãy lựa chọn thêm 1 chủ ngữ thích hợp để tạo thành câu hoàn chỉnh :
a. Vào giờ tan tầm, xe ô tô, ……. đi lại nườm nượp trên đường phố.
b. Trong vườn, ….. hoa hồng đua nhau nở rộ.
c. Dọc theo bờ sông, những ……. xum xuê, trĩu quả.
Trả lời :
a. Vào giờ tan tầm, xe ô tô, (xe máy, xe đạp) đi lại nườm nượp trên đường phố.
b. Trong vườn, (hoa cú , hoa lan), hoa hồng đua nhau nở rộ.
c. Dọc theo bờ sông, những (vườn xoài , vườn cam) xum xuê, trĩu quả.
Câu 3: Với mỗi dấu ba chấm dưới đây , em hãy lựa chọn thêm 1 vị ngữ thích hợp để tạo thành câu hoàn chỉnh :
a. Những chú chim bói cá ,…..
b. Mỗi dịp về quê, tôi đều …..,…..
c. Lá cọ dài,….,…..
d. Dòng sông quê tôi ….,…..
Trả lời :
a. Những chú chim bói cá (lao nhanh xuống nước).
b. Mỗi dịp về quê, tôi đều (đi thăm ông bà ngoại tôi).
c. Lá cọ dài, (xòe rộng, đung đưa).
d. Dòng sông quê tôi (thơ mộng , nước trong veo ).
