SOẠN BÀI : DANH TỪ ( Tiếp theo )
I. DANH TỪ CHUNG VÀ DANH TỪ RIÊNG
1. Dựa vào kiến thức đã học ở bậc Tiểu học, hãy điền các danh từ ở câu trên vào bảng phân loại:
Vua nhớ công ơn tráng sĩ, phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở làng Gióng, nay thuộc xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
( Theo Thánh Giong )
BẢNG PHÂN LOẠI:
|
Danh từ chung |
Vua , ….. |
|
Danh từ riêng |
Hà Nội , … |
2. Nhận xét về cách viết các danh từ riêng trong câu trên.
3. Nhắc lại quy tắc viết hoa đã học, cho ví dụ minh hoạ cụ thể.
Trả lời:
1. Các danh từ đươc điền vào trong bảng như sau:
|
Danh từ chung |
Vua , công ơn , tráng sĩ, đền thờ , làng , xã , huyện |
|
Danh từ riêng |
Hà Nội , Phù Đổng Thiên Vương, Giong, Phù Đổng, Gia Lâm |
2.
-Tên riêng , đều được viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó
Quy tắc viết hoa:
-Đối với tên người , địa lí Việt Nam và tên người , tên địa lí nước ngoài phiên âm qua Hán Việt : viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng
-Đối với tên người , tên địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp ( không qua âm Hán Việt) : viết hóa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó ; nếu bộ phận gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng cần có gạch nối
-Tên riêng của các cơ quan , tổ chức , các giải thưởng , danh hiệu , huân chương ,.. thường là 1 cụm từ . Chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ này đều được viết hoa
II. LUYỆN TẬP :
1. Tìm danh từ chung và danh từ riêng trong câu văn sau:
Ngày xưa, / ở / miền / đất / Lạc Việt / cứ / như / bây giờ / là / Bắc Bộ / nước / ta, / có / một / vị / thần / thuộc / nòi / rồng, / con trai / thần / Long Nữ, / tên / là / Lạc Long Quân.
(Con Rồng cháu Tiên)
Trả lời:
- Danh từ chung: ngày xưa, miền, đất, nước, thần, nòi, rồng, con trai, tên.
- Danh từ riêng: Lạc Việt, Bắc bộ, Long Nữ, Lạc Long Quân.
2. Các từ được in đậm được đây có phải là danh từ riêng hay không? Vì sao ?
a) Chim, Mây, Nước và Hoa đều cho rằng tiếng hót kì diệu của Hoạ Mi đã làm cho tất cả bừng tỉnh giấc.
b) Nàng Út bẽn lẽn dâng lên vua mâm bánh nhỏ.
c) [...] Khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thiêu cháy một làng, cho nên làng đó về sau gọi là làng Cháy.
Trả lời:
Các từ in đậm trong các phần a, b ,c là :
a) Chim, Mây, Nước Hoa
b) Út
c) Cháy
=>Đây đều là những danh từ riêng đó đêì là những từ dùng để gọi tên của từng người , từng vật
3. Có bạn chép đoạn thơ trong bài thơ của nhà thơ Tố Hữu mà quên viết hoa một số danh từ riêng. Em hãy viết lại các danh từ riêng ấy cho đúng:
Ai đi Nam Bộ
Tiền giang, hậu giang
Ai vô thành phố
Hồ Chí Minh
Rực rỡ tên vàng.
Ai về thăm bưng biền đồng tháp
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc pháp
Nơi chôn rau cắt rốn của ta!
Ai đi Nam – Ngãi, Bình Phú, khánh hoà
Ai vô phan rang, phan thiết
Ai lên tây nguyên,
kông tum, đắc lắc
Khu Năm, dằng dặc khúc ruột miền trung
Ai về với quê hương ta tha thiết
Sông hương, bến hải, Cửa tùng...
Ai vô đó, với đồng bào, đồng chí
Nói với Nửa - Việt nam yêu quý
Rằng: nước ta là của chúng ta
Nước việt nam dân chủ cộng hoà!
Trả lời:
Viết lại đúng những danh từ riêng trên như sau :
Ai đi Nam Bộ
Tiền Giang, Hậu Giang
Ai vô thành phố
Hồ Chí Minh
Rực rỡ tên vàng.
Ai về thăm Bưng biền Đồng Tháp
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp
Nơi chôn rau cắt rốn của ta!
Ai đi Nam – Ngãi, Bình Phú, Khánh Hoà
Ai vô Phan Rang, Phan Thiết
Ai lên Tây Nguyên,
Kông Tum, Đắc Lắc
Khu Năm, dằng dặc khúc ruột miền Trung
Ai về với quê hương ta tha thiết
Sông Hương, Bến Hải, Cửa Tùng...
Ai vô đó, với đồng bào, đồng chí
Nói với Nửa - Việt Nam yêu quý
Rằng: Nước ta là của chúng ta
Nước Việt Nam dân chủ cộng hoà!
