Bài tập về ESTE
Dạng 1: Đếm
số đồng phân
Chú ý: Nếu đề bài hỏi chất X có bao
nhiêu đồng phân thì phải tính thêm đồng phân hình học, đồng phân cấu tạo không
bao gồm đồng phân hình học
PHƯƠNG PHÁP:
Bước 1: Tính độ bất bão
hòa k (k tương ứng với số liên kết pi có trong X , nếu k>3 thì có thể có
vòng benzen)
Bước 2:
- Giả sử X là RCOOR’ thì tổng số C trong R và R’ bằng tổng số C trong X trừ đi 1 (
đặt bằng x)
-
Khai triển x = m+n (m,n là số C của R,R’ .n>0 do R’ phải có ít nhất 1 C, m
có thể bằng 0)
- m,n
=1 thì có 1 đồng phân, 2 có 1 đồng phân, 3 có 2 đồng phân (nếu no). 3 có 4 đồng phân (nếu có 1 liên kết pi
–tính cả đồng phân hình học), 4 có 4 đồng phân (nếu no)
Để đơn giản mình lấy ví dụ cho dễ hiểu : Tính
số đồng phân của este có CTPT là C4H8O
Bước 1: k = 1
Bước 2: 3 = 0+3 = 1+2 = 2+1 => Có 2+1+1 =
4 đồng phân (ở đây dùng quy tắc cộng và
quy tắc nhân: ví dụ như =0+4 thì 0 có 1 đồng phân , 4 có 4 đồng phân =>> có 1 x
4= 4 đồng phân)
Chú ý: Nếu Este có mạch vòng:
- Nếu nhân thơm có 2 nhánh : có 3 vị trí tương đối
- Nếu nhân thơm có 3 nhánh
trong đó 3 nhánh giống nhau thì có 6 đồng phân vị trí tương đối
- Nếu nhân thơm có 3 nhánh giống nhau thì có 3 đồng phân vị trí tương đối
- Nếu viết đồng phân ra thì ta nên viết từ HCOOR’ tăng dần lên CH3COOR’’,…
Ở dạng này xuất hiện các câu hỏi như tính số
đồng phân thỏa mãn tính chất đề bài đã cho. Chú ý các yêu cầu sau :
- Este có phản ứng tráng bạc HCOOR
- Este sau khi thủy phân có phản ứng tráng bạc
thì có công thức RCOOCH=CH-R’
- Este tác dụng theo tỉ lệ 1 : 2 với NaOH : ( RCOOC6H4-R’) ( tất nhiên este 2 chức thì tác
dụng với NaOH theo tỉ lệ 1: 2; ở đây chỉ đề cập đến các trường hợp đặc biệt).
- Đối với đồng phân chất béo: ta
đổi vị trí R1,R3 cho R2
BÀI TẬP
Câu 1: Số đồng phân este ứng
với công thức phân tử C3H6O2 là
A.1 B.2 C.3 D.4
Câu 2: Số
đồng phân este ứng với công thức phân tử C4H8O2 là
A.1 B.2 C.3 D.4
Câu 3: Số đồng phân este ứng với
công thức phân tử C4H6O2 là
A.2 B.3 C.5 D.6
Câu 4: Số đồng phân este ứng với
công thức phân tử C5H10O2 là
A.7 B. 8 C.9
D.10
Câu 5: Số đồng phân este ứng với công thức phân tử C7H6O2 là
A.1 B.2 C.3 D.4
Câu 6: Số đồng phân este ứng với công thức phân tử C8H8O2 là
A.4 B.5 C.6 D.8
Câu 7: Số hợp chất đơn chức, đồng phân cấu tạo của nhau có cùng công thức phân tử C4H8O2 , đều tác dụng được với dung dịch NaOH là?
A.3 B.4 C.5 D.6
Câu 8: Số hợp chất đồng phân cấu tạo, có cùng công thức phân tử C4H8O2, tác dụng được với dung dịch NaOH nhưng không tác dụng được với Na là?
A.1 B.2 C.3 D.4
Câu 9: Tổng
số hợp chất hữu cơ no, đơn chức, mạch hở, có cùng công thức phân tử C5H10O2, phản ứng được với dung dịch
NaOH nhưng không có phản ứng tráng bạc là
A.4 B.5 C.8 D.9
Câu 10: Khi đun nóng hỗn hợp
gồm 2 axit cacboxylic với glixerol( xúc tác H2SO4) thì thu được tối đa bao
nhiêu este tạo từ cả 3 chất trên là?
A.1 B.2 C.3 D.4
Câu 11: Khi đun nóng hỗn hợp gồm 2 axit cacboxylic với etilen glicol ( xúc tác H2SO4) thì thu được tối đa bao nhiêu este?
A.1 B.2 C.3 D.4
Câu 12: Thủy phân C4H6O2 thu được sản phẩm có khả năng tráng bạc, số đồng phân thỏa mãn công thức trên là?
A.5 B.2 C.3 D.4
Câu 13: Cho hỗn hợp gồm Glixerol, axit Stearic,axit panmitic, axit oleic, số chất béo tối đa tạo thành là?
A.2 B.4 C.6 d,7
Câu 14: Hợp chất hữu cơ A mạch hở, có khả năng tác dụng với dung dịch NaOH. Phân tử A chứa C, H, O khối lượng phân tử của A bằng 74. Số CTCT của A thỏa mãn điều kiện trên là?
A.2 B.3 C.4 D.5
Câu 15: Hợp
chất hữu cơ A mạch hở, có khả năng tác dụng với dung dịch NaOH. Phân tử A chứa
C, H, O khối lượng phân tử của A bằng 86. Số CTCT của A thỏa mãn điều kiện
trên là?
A.4 B.5 C.6 D.7
Đáp án: 1-b, 2-d. 3-d , 4-c . 5-a. 6-c,7-d, 8-d, 9-b,10-d, 11-c, 12-a ,13-c, 14-a,15-c
