Dạng bài tập phản ứng của Amin với Axit Nitro HNO2

Dạng bài tập phản ứng của Amin với Axit Nitro HNO2

PHẢN ỨNG CỦA AMIN VỚI AXIT NITRO

* Để phân biệt amin các bậc với nhau thì ngoài phản ứng với thuốc thử Lucas, trong chương trình hóa học phổ thông chúng ta thường sử dụng axit nitro HNO₂.

- Amin bậc 1 tác dụng với HNO₂ tạo thành ancol, N₂ và nước tương tự amoniac:

            R - NH₂ + HNO₂ → ROH + N₂ + H₂O

           H - NH₂ + HNO₂ → HOH + N₂ + H₂O

- Với amin thơm bậc 1 ở nhiệt độ thấp tạo muối điazo ví dụ anilin:

            C₆H₅NH₂ + HNO₂ + HCl → C₆H₅N₂Cl + 2H₂O

- Amin bậc 2 tác dụng với HNO₂ tạo hợp chất nitrozo dạng dầu màu vàng.

- Amin bậc 3 không tác dụng với HNO₂.

Bài tập

Câu 1: Khi cho etylamin tác dụng với axit nitro thì có hiện tượng:

A. Tạo kết tủa và sủi bọt khí

B. Tạo kết tủa và tạo 1 chất lỏng phân lớp trong nước

C. Tạo chất lỏng phân lớp và chất khí

D. Sủi bọt khí

 đáp án

C₂H₅NH₂ + HNO₂ → C₂H₅OH + N₂ ↑ + H₂O

C₂H₅OH tan tốt trong nước nên không có sự phân lớp

→ Đáp án D

Câu 2:Người ta điều chế anilin bằng sơ đồ sau: Benzen → Nitrobenzen → Anilin Biết hiệu suất giai đoạn tạo thành nitrobenzen đạt 60% và hiệu suất giai đoạn tạo thành anilin đạt 50%. Khối lượng anilin thu được khi điều chế từ 156 gam benzen là:

A. 186,0 gam

B. 111,6 gam

C. 55,8 gam

D. 93,0 gam

 đáp án

Hiệu suất cả quá trình = 60%.50% = 30%

Benzen → Nitrobenzen → Anilin

⇒ mC₆H₅NH₂ = 2.93.30% = 55,8g

→ Đáp án c

Câu 3:. Cho amin đơn chức X tác dụng với HNO₃ loãng thu được muối amoni Y trong đó nito chiếm 22.95% về khối lượng. Vậy công thức phân tử của amin là?

 đáp án

Đặt công thức amin là R-NH₂

Amin phản ứng với HNO₃:

R-NH₂ + HNO₃ → R-NH₃NO₃

⇒ R = 43

⇒ X là: C₃H₇NH₂

Câu 4:Muối C₆H₅N₂⁺Cl- (phenylđiazoni clorua) được sinh ra khi cho C₆H₅NH₂ (anilin) tác dụng với NaNO₂ trong dung dịch HCl ở nhiệt độ thấp (0-5oC). Để điều chế được 14,05 gam C₆H₅N₂+Cl-(với hiệu suất 100%), lượng C₆H₅NH₂ và NaNO₂ cần dùng vừa đủ là :

A. 0,1 mol và 0,4 mol

B. 0,1 mol và 0,2 mol.

C. 0,1 mol và 0,1 mol.

D. 0,1 mol và 0,3 mol.

đáp án

nC₆H₅N₂Cl = 0,1 mol

Theo PT : nC₆H₅NH₂ = nNaNO₂ = nC₆H₅N₂+Cl = 0,1 mol

→ Đáp án C

Câu 5:Hỗn hợp 1,07g hai amin đơn chức bậc nhất kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng phản ứng vừa hết với axit nitro ở nhiệt độ thường tạo nên dung dịch X. Cho X tác dụng với Na dư thu được 0,03 mol H₂. Xác định công thức 2 amin:

A. C₃H₇NH₂ và C₄H₉NH₂

B. C₂H₅NH₂ và C₃H₇NH₂

C. CH₃NH₂ và C₂H₅NH₂

D. CH₃NH₂ và C₃H₇NH₂

đáp án

Đặt CT chung của 2 amin là RNH₂

nH₂ = 0,03 mol

⇒ n_ROH = n_H2O = 0,03 mol

Có: 15 (CH3) < 19,6 < 29 (C2H5)

⇒ 2 amin là: CH₃NH₂ và C₂H₅NH₂

→ Đáp án C

Bài viết gợi ý: