Đề thi thử môn Ngữ Văn Chọn lọc 7

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm

Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau:

* Giới thiệu khái quát về tác giả Lưu Quang Vũ và  vở kịch Hồn Trương Ba da Hàng thịt

Lưu Quang Vũ (1948-1988) là nhà soạn kịch lớn nhất thế kỉ XX với hơn 50 vở kịch. Kịch của ông mang đậm tính thời sự và tính triết lý

- Vở kịch Hồn Trương Ba da Hàng Thịt ra đời năm 1981 dựa trên cốt truyện của truyện cổ tích cùng tên nhưng Lưu Quang Vũ không sao chép lại truyện dân gian mà đã mượn cốt truyện để triển khai những vấn đề nhức nhối của thời đại mình

0.5

* Phân tích hai câu nói của Trương Ba

• Câu nói với người con dâu: Cái bên ngoài là không đáng kể, chỉ có cái bên trong

+ Hoàn cảnh của câu nói: Khi Trương Ba chưa phải chết oan, chưa phải sống trong thân xác anh Hàng thịt, là người làm vườn hiền lành, tốt bụng, nhân hậu, có cuộc sống bình yên, hạnh phúc bên gia đình

+Ý nghĩa: Cho thấy nhận thức của Trương Ba là đề cao cái bên trong nghĩa là đề cao tâm hồn và không coi trọng cái cái bên ngoài  tức là phần thể xác, bản năng này của con người. Suy nghĩ này của Trương Ba cũng là suy nghĩ phổ biến tồn tại trong xã hội Việt Nam từ ngàn năm nay

• Câu nói với Đế Thích: không thể bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được, tôi muốn được là tôi toàn vẹn.

+ Hoàn cảnh của câu nói: Khi Trương Ba phải sống trong thân xác anh Hàng Thịt, chịu rất nhiều rắc rối, bất ổn, đau khổ khi không được là chính mình

+ Ý nghĩa: Thể hiện sự thay đổi trong nhận thức của Trương Ba, từ chỗ chỉ coi trọng cái bên trong nghĩa là tâm hồn, nhân cách, Trương Ba đã nhìn thấy mỗi quan hệ chặt chẽ giữa Bên trong- bên ngoài; Trương Ba cũng nhận thức được hai phần này của con người không thể một đằng-một nẻo nghĩa là vênh lệch mà cần có sự hòa hợp. Điều đó gián tiếp cho thấy Trương Ba không còn tuyệt đối hóa vai trò của cái bên trong mà đã thừa nhận cả vai trò của cái bên ngoài. Từ nhận thức đó Trương Ba đi tới khao khát: Tôi muốn được là tôi toàn vện nghĩa là muốn được sống là chính mình. Câu nói này cũng cho thấy bản lĩnh của Trương Ba khi muốn thoát ra khỏi cái vỏ bọc để tự chịu trách nhiệm về chính bản thân mình

1,5

*        Lý giải nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi trong nhận thức của Trương Ba

Sự thay đổi trong nhận thức của Trương Ba đến từ hai màn đối thoại với xác Hàng Thịt và người thân

-Trong màn đối thoại với Xác Hàng Thịt ban đầu Trương Ba đã quyết liệt phủ nhận vai trò và tầm ảnh hưởng của thân xác. Trương Ba cho rằng thân xác không có tiếng nói, chỉ là xác thịt âm u, đui mù. Nhưng Xác Hàng Thịt đã đưa ra những lý lẽ và dẫn chứng rất thuyết phục để chứng minh vai trò và tầm ảnh hưởng của mình và Trương Ba không thể chối cãi. Càng về sau Trương Ba càng đuối lý và buộc phải thừa nhận việc cần phải tôn trọng Xác Hàng Thịt qua việc thay đổi cách xưng hô (từ mày chuyển sang gọi Xác là anh)

- Trong màn đối thoại với người thân, lần lượt 3 người thân của Trương Ba đã khẳng định sự thay đổi của Trương Ba: người vợ: Ống đâu còn là ông, đâu còn là ông Trương Ba làm vườn ngày xưa; cái Gái: Ông không phải là ông nội tôi, ông nội tôi chết rồi; chị con dâu Con cảm thấy, đau đớn thấy mỗi ngày thầy một đổi khác dần, mất mát dần, tất cả cứ lệch lạc, nhòa mờ dần đi đến mức có lúc chính con cũng không nhận ra thầy nữa.

Lời khẳng định của người thân một lần nữa khiến Trương Ba nhận thức được mình đã thay đổi do chịu ảnh hưởng của thân xác.

- Sự đau khổ của chính bản thân khi đánh mất dần những giá trị tốt đẹp vốn có để trở nên dung tục tầm thường cùng việc chứng kiến nỗi đau khổ của ngườ thân khi Trương Ba không còn là chính mình đã khiến Trương Ba đi đến khao khát: Tôi muốn được là tôi toàn vẹn

1,0

* Rút ra thông điệp của Lưu Quang Vũ

- Để có một cuộc sống có ý nghĩa mỗi người cần sống là chính mình, cần có sự hòa hợp giữa bên trong và bên ngoài, giữa linh hồn và thể xác. Sự giả dối, giả tạo, vênh lệch dù là bị ép buộc hay cố tình đều sẽ phải trả giá bằng đau khổ

- Cả tâm hồn và thể xác đều rất quan trọng và cần có sự hài hòa cần tránh cái nhìn cực đoan, thiên lệch. Ở góc độ này, Lưu Quang Vũ đã mạnh dạn đối thoại với tư tưởng của dân gian

0.5

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

0.25

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0.5

TỔNG ĐIỂM

10.0