Đề thi thử THPT Quốc gia liên hệ Tràng và Chí Phèo

– … khi chúng ta đứng trước một biển người cùng hòa vang quốc ca

– … khi chúng ta nghe một câu chuyện thành công của những nhân tài của đất nước

– … chúng ta bất bình trước một vấn đề ảnh hưởng đến con người và quê hương mình.

Hiệu quả: Nhấn mạnh và khẳng định quan điểm của người viết về niềm tự hào dân tộc.

Chú ý: Học sinh có thể trình bày phép Liệt kê.

1.0

– Bản sắc dân tộc là những nét riêng ưu việt nhất của dân tộc đó cần được thể hiện và giữ gìn trong thời kì hội nhập.

– Cần nhận thức đầy đủ và sâu sắc về văn hóa dân tộc, tích cực quảng bá những nét độc đáo của văn hóa quê hương, những hình ảnh đẹp trên khắp mọi miền đất nước, luôn gìn giữ, phát huy những vẻ đẹp truyền thống….

Câu 1: (2.0đ)

– Thí sinh biết cách xây dựng một đoạn văn nghị luận xã hội: đúng về dung lượng, đúng về hình thức, có sự liên kết giữa các câu trong đoạn.

– Diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp và sự thẩm mĩ của đoạn văn. (Không gạch xóa nhiều trong bài làm).

Thí sinh có thể tự do trình bày suy nghĩ của mình nhưng cũng phải có những suy nghĩ tích cực, không vi phạm đạo đức, pháp luật, lí lẽ và dẫn chứng phải hợp lí; cần làm rõ được các ý chính sau:

– Giải thích ngắn gọn khái niệm tự hào dân tộc: Đó là thái độ ngưỡng mộ, trân trọng, sự tự tôn trước những vẻ đẹp trong bản sắc văn hóa dân tộc. Tự hào dân tộc là biểu hiện của tình yêu đất nước, ý thức trách nhiệm công dân đối với đất nước…

Bàn luận:

– Khẳng định ý kiến trên là hoàn toàn đúng đắn bởi lẽ:

– Tự hào dân tộc không phải là sự tự tôn mù quáng đề cao văn hóa dân tộc mình mà hạ thấp văn hóa các dân tộc khác.

– Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, cần hòa nhập để thể hiện bản sắc văn hóa nhưng không hòa tan và luôn có ý thức trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa Việt Nam.

– Cần nhận thức sâu sắc và đầy đủ về văn hóa dân tộc, những nét đẹp và cả những điểm hạn chế, phát huy nét đẹp và loại trừ những hủ tục lạc hậu, thói quen xấu…

– Phê phán những người quay lưng lại với văn hóa dân tộc, bài xích, xem thường văn hóa cha ông, chạy theo lối sống lai căng, học đòi, sùng ngoại…

– Bài học nhận thức hành động: Mỗi cá nhân cần có những hành động thiết thực, trực tiếp để thể hiện niềm tự hào dân tộc.

0.25

1,5

0.25

– Chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt được tất cả các yêu cầu về kĩ năng và kiến thức.

– Nếu thí sinh có những suy nghĩ riêng mà hợp lí thì vẫn được chấp nhận.

– Yêu cầu không được xuống dòng.

– Cây bút tiêu biểu của nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông chuyên viết về đề tài nông thôn, người nông dân

– Vợ nhặt, lấy bói cảnh nạn đói năm 1945, được viết năm 1954, trích trong tập Con chó xấu xí in năm 1962

2. Phân tích hành động của Tràng:

@Giới thiệu sơ nét về nhân vật Tràng:

– Tràng là người xấu xí, thô kệch

– Sống với mẹ già trong căn nhà tồi tàn ở cuối xóm ngụ cư

– Nghề nghiệp bấp bênh: Đi kéo xe bò thuê.

@Lấy bối cảnh nạn đói năm 1945. Giữa thời buổi đói kém, cái chết đang đe dọa Tràng lại dám lấy vợ àĐiềuthật kì lạ và đáng ngạc nhiên.

+Sự cao đẹp của tình yêu thương trong tâm hồn của Tràng.

– Dù hoản cảnh khó khăn nhưng thấy người phụ nữ nghèo đói, lang thang, vô gia cư nhưng Tràng lại tốt bụng chia sẻ miếng ăn cho người đàn bà xa lạ

– Không chỉ cho Thị một bữa ăn mà còn cưu mang cho người lang thang đáng thương có một mái ấm “Này nói đùa chứ có về với tớ thì ra khuân hàng lên xe rồi về”

– Lấy vợ ở đây không phải xuất phát từ tình yêu mà xuất phát từ lòng thương người.

+ Khát vọng tình yêu cháy bỏng, hạnh phúc gia đình mãnh liệt:

– Lai lịch: Nông dân nghèo, xấu xí, thô kệch, dân ngụ cư àhội tụ các yếu tố không lấy được vợ, bị xã hội coi khinh, ruồng bỏ. Do đó khát vọng tình yêu và hạnh phúc gia đình cháy bỏng trong con người Tràng.

– Trên đường dẫn vợ về nhà anh hiểu tâm trạng của vợ, có ý che chở, bảo vệ cho người phụ nữ của mình.

– Tràng mua cho thị một cái thúng con để đựng vài thứ lặt vặt àđó vừa là món quà, vừa là tình ý, sự quan tâm anh dành cho vợ.

àTràng xấu xí, nghèo khổ nhưng nhân hậu. Dù cái đói, cái chết có bao trùm nhưng anh vẫn khao khát hạnh phúc gia đình.

@ Các giá trị nghệ thuật: Xây dựng tính cách nhân vật, tình huống truyện, ngôn ngữ…

2.5

+ Khái quát nhân vật Chí Phèo:

– Đứa trẻ bị bỏ rơi lớn lên nhờ vào sự cưu mang của những người dân lương thiện ở làng Vũ Đại.Lớn lên làm anh canh điền cho gia đình Bá Kiến. Ôm ấp ước mơ rất giản dị có một mái ấm gia đình, chồng làm thuê cuốc mướn… Gặp biến cố,sau khi ra tù, Chí rạch mặt ăn vạ, đập phá, đâm thuê, chém mướn àCon quỷ dữ của làng Vũ Đại.

+ Nội dung: Cuộc gặp gỡ bất ngờ với Thị Nở và trận ốm đã làm cho con quỷ dữ Chí Phèo có sự thay đổi hẳn cả về tâm sinh lý.

– Bát cháo hành của Thị Nở đã đánh thức ở Chí Phèo khát vọng được sống cuộc sống của một con người bình thường “Hắn thèm lương thiện”. Cử chỉ mộc mạc của Thị gieo vào lòng Chí niềm hi vọng: Thị Nở là người mở đường dẫn Chí về với: “cái xã hội bằng phẳng, thân thiện của những người lương thiện”.

– “Lời tỏ tình”: “Hay là mình về đây ở với tớ một nhà cho vui”à khát vọng hạnh phúc, được yêu thương ẩn sâu trong con quỷ dữ Chí Phèo sau bao năm tháng bị vùi lấp bởi rượu, máu và nước mắt. Chí không dám nói một lời “cầu hôn” thẳng thắn, rõ ràng mà chọn cách nói lấp lửng thể hiện sự âu lo, phấp phỏng của một thân phận bị chối bỏ với một niềm hi vọng mong manh.

+ Nghệ thuật:

– Là chi tiết quan trọng góp phần thúc đẩy sự phát triển của cốt truyện, khắc họa sâu nét tính cách tâm lí và cảnh ngộ của nhân vật.

– Tập trung thể hiện tư tưởng nhân đạo sâu sắc, bất ngờ của ngòi bút Nam Cao.

àCả hành động của Tràng và câu nói của Chí Phèo đều bộc lộ khát khao hạnh phúc gia đình và quyền được sống làm người…

Bằng tình yêu thương, sự đồng cảm và thấu hiểu, các tác giả đã xây dựng thành công hình tượng các nhân vật để thấy được sức mạnh tiềm tàng, khát khao hạnh phúc, tin tưởng vào tương lai tươi sáng.

@Kim Lân:

– Đặt nhân vật của mình vào tình huống bất ngờ éo le, Kim Lân đã làm nổi bật được nhiều ý nghĩa sâu sắc cho tác phẩm của mình. Với việc xây dựng tình huống truyện độc đáo hiện thực xã hội đã tước đoạt hết quyền sống, quyền hạnh phúc của con người. Nhưng con người không bị vùi dập, họ vẫn tin tưởng vào tương lai. Dù cái đói, cái chết đe dọa nhưng sức sống, khát vọng hạnh phúc của con người không bị mất đi.

@Nam Cao:

– Tác phẩm “Chí Phèo” đã góp phần làm cho tiếng nói lên án tố cáo càng mạnh mẽ hơn. Chí Phèo thức tỉnh sắp bước qua ngưỡng cửa của cuộc đời lương thiện lại bị cướp đi mạng sống. Khẳng định con người có thể vượt lên chính mình để chiến thắng sự xa lạ. Đó là sự chiến thắng của lương tâm và nhân phẩm trước sự tha hóa và tội ác.

d. Nhận xét, đánh giá yêu cầu đề.

0.5

– Đây là đáp án mở, thang điểm không quy định chi tiết cho từng ý nhỏ.

– Chỉ cho điểm tối đa khi HS đạt được cả yêu cầu về kĩ năng và kiến thức.

– Khuyến khích những bài viết sáng tạo. Nếu thí sinh có những suy nghĩ riêng mà hợp lí thì vẫn được chấp nhận.