CHUYÊN ĐỀ: Nhận biết chất hóa học phần 1

1. Trạng thái, màu sắc một số chất:

• C: rắn, đen
• S: rắn, vàng
• P: rắn, trắng/đỏ
• Cl₂: khí, vàng lục
• Br₂: lỏng, đỏ nâu
• I₂: rắn, tím
• Cu: rắn, đỏ
• Hg: lỏng, trắng
• Ag: rắn, sáng
• Cr(OH)₃: xám xanh
• Ag₂S, CuS: đen
• MnS: hồng
• CdS: cam
• KmnO₄: tím
• Cu₂O: đỏ gạch
• AgCl: trắng
• BaSO4, CaCO3: trắng
• Ag₃PO₄: vàng
• CrO: đen
• AgBr: vàng ngà
• AgI: vàng đậm
• .....

2. Nhận biết chất khí:

a) SO₂:

• Quỳ tím ẩm: hóa hồng
• H2S, CO, Mg: kết tủa vàng: SO2+H2S ------> 2S + 2H2O
• Dd Br2, I2, KMnO4: mất màu
• Nước vôi trong: đục

b) Cl₂:

• Quỳ tím ẩm: mất màu, sau đó xuất hiện màu đỏ
• Dd KI + hồ tinh bột: dung dịch chuyển sang màu xanh tím

c) I₂: hồ tinh bột: hóa xanh tím

d) N₂: que diêm đỏ: diêm tắt

e) NH₃:

• Quỳ ẩm: hóa xanh
• Khí HCl: Tạo khói trắng: NH3+HCl -----> NH4Cl

g) NO:

• O₂ trong không khí: khí hóa nâu
• Dd FeSO4 (20%): màu đỏ thẫm

h) NO₂:  khí màu nâu, mùi hắc, làm quỳ tím hóa đỏ

i) CO₂:

• Quỳ ẩm: hóa hồng
• Không duy trì sự cháy: que đóm tàn đỏ: que đóm tắt
• Nước vôi trong: đục

k) CO:

• Dd PdCl₂: kết tủa đỏ, có bọt khí: CO + PdCl2 + H2O ----> Pd + CO2 + 2HCl
• CuO: từ đen > đỏ

l) O₂:

• Que diêm đỏ: bùng cháy
• Cu: đỏ > đen

m) HCl:

• Quỳ ẩm: hóa đỏ
• Dd AgNO3: kết tủa trắng: HCl + AgNO3 ------> AgCl + HNO3

n) H₂S:

• Quỳ tím ẩm: hóa hồng
• O2, Cl2, SO2, FeCl3, KMnO4: kết tủa vàng
• PbCl2: kết tủa đen

o) O₃:  dd KI: kết tủa tím

3. Một số ví dụ:

VD1: Trong một bình kín chứa hỗn hợp khí CO, CO2, SO2, SO3, H2. Hãy phân biệt từng khí.

• Dẫn hỗn hợp khí qua dung dịch brom dư, khí làm nhạt màu nâu đỏ của dung dịch là khí SO2: SO2 + Br2 + 2H2O ---> 2HBr + H2SO4
• Tiếp tục cho các khí còn lại qua dung dịch BaCl2 khí tạo kết tủa là SO3: SO3 + H2O + BaCl2 ------> BaSO4 + 2HCl
• Tiếp tục cho các khí còn lại qua dung dịch Ca(OH)2, khí làm đục dung dịch là CO2: CO2 + Ca(OH)2 -------> CaCO3 + H2O
• Cho hỗn hợp khí CO, H2 qua dung dịch PdCl2, khí CO tạo ra kết tủa: CO + PdCl2 + H2O -------> Pd + 2HCl + CO2
• Khí còn lại là H2

VD2: Tinh chế CO2 có lẫn HCl và hơi nước:

• Cho hỗn hợp qua bình đựng NaHCO3 và H2SO4 đặc hoặc P2O5, HCl và hơi nước lần lượt bị hấp thụ còn lại là khí CO2

HCl + NaHCO3 ------> NaCl + CO2 + H2O

3H2O + P2O5 ------------> 2H3PO4

4. Bài tập tự giải:

1. Nhận biết các chất khí: HBr, Cl2, H2S, SO2, O2 và O3
2. Nhận biết từng khí trong bình riêng biệt: CO2, SO2
3. Hãy phân biệt các chất sau: NO, NO2, CO2, HCl, SO2, CO, O2, H2

Bài viết gợi ý: