SOẠN BÀI: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ
-Khánh Hoài-
Câu 1( trang 26- sgk ngữ văn 7 tập 1)
- Truyện viết về cuộc chia li đầy xót xa, xúc động của hai anh em Thành và Thủy.
- Nhân vật chính trong truyện là Thành và Thủy
Câu 2 ( trang 27- sgk ngữ văn 7 tập 1)
- Câu chuyện được kể theo ngôi thứ nhất (nhân vật anh, xưng “tôi”), là người trực tiếp tham gia câu chuyện. Vì vậy việc lựa chọn ngôi kể thứ nhất giúp tác giả diễn đạt được một cách sâu sắc, chân thành những tâm tư, tình cảm, những dòng suy nghĩ nội tâm của nhân vật và cũng làm cho câu chuyện giàu sức thuyết phục hơn.
- Tên truyện đã phần nào gợi lên tình huống , ý nghĩa và nội dung của truyện. Thành và Thủy vốn là những đứa trẻ hồn nhiên, trong sáng, vô tội, cần tình yêu thương, nhưng vì lỗi của người lớn mà chúng phải chia tay nhau trong nước mắt. “Cuộc chia tay của những con búp bê” hay chính là cuộc chia tay giữa hai anh em Thành và Thủy.
- Nhan đề “Cuộc chia tay của những con búp bê” đã thể hiện thành công ý đồ của tác giả. Tên của chuyện là cách nói ẩn dụ về nỗi đau của sự chia ly, trong đó những đứa trẻ vô tội là người gánh hậu họa. Cuộc chia tay của bố mẹ dẫn tới sự chia ly của những đứa trẻ vô tội.
Câu 3 ( trang 27- sgk ngữ văn 7 tập 1)
Các chi tiết trong truyện thể hiện sự gần gũi, thân thiết, yêu thương, chia sẻ và luôn quan tâm đến nhau của hai anh em Thành và Thủy:
+ Thủy đem kim chỉ ra tận sân vận động vá áo cho anh, lo anh bị mẹ mắng.
+ Thành giúp em học bài, chiều nào cũng đón em đi học về.
+ Nắm tay nhau vừa đi vừa trò chuyện.
+ Lúc chia đồ chơi. Thành nhường nhịn "Anh cho em tất", Thủy "Em để lại hết cho anh", đem con Vệ Sĩ để đầu gường gác cho anh ngủ ngon, không gặp chiêm bao.
+ Khi chia tay nhau cả hai anh em đều bật khóc.
Câu 4 ( trang 27- sgk ngữ văn 7 tập 1)
Lời nói và hành động của Thủy mâu thuẫn ở chỗ, một mặt em giận dữ khi thấy Thành chia rẽ con Vệ sĩ và con Em Nhỏ; mặt khác, em vì thương anh nên đã bối rối sau khi “tru tréo lên”.
Tình huống trớ trêu này. Đã gợi lên trong lòng người đọc sự ước mong phải chi hai anh em Thành và Thủy được đoàn tụ, phải chi cha mẹ đừng li dị. Chỉ có cách đó mới có thể giải quyết được những mâu thuẫn trên.
Kết thúc truyện, Thủy quyết định để lại cho Em Nhỏ bên cạnh con Vệ Sĩ để chúng không bao giờ chia cách. Chi tiết này khiến người đọc thương cảm trước tấm lòng đầy vị tha, nhân hậu, trong sáng của Thủy. Em biết thương anh, thương luôn cả những con búp bê, thà mình bị chia lìa chứ không để búp bê phải rơi vào cảnh ngộ như vậy. Ước gì cuộc chia tay của hai anh em Thành và Thủy đừng xảy ra.
Câu 5 ( trang 27- sgk ngữ văn 7 tập 1)
Chi tiết chia tay của Thủy với lớp học làm cô giáo bàng hoàng:
+ Cô giáo tặng Thủy quyển số và chiếc bút máy nắp vàng nhưng: "Em không dám nhận… Em không đi học nữa". "Nhà bà ngoại em ở xa trường học lắm. Mẹ em bảo sẽ sắm cho em một thúng hoa để ra chợ ngồi bán".
+ Ý nghĩa: Sự đau xót của số phận tuổi thơ, Thủy phải mất mát quá lớn: xa bố, xa anh, thiếu thốn tình thương. Phải chịu cảnh thất học. Phải lăn lộn vào đường đời để kiếm sống lúc còn quá nhỏ.
- Chi tiết làm em cảm động nhất:
+ Chi tiết chia tay của Thủy với lớp học làm cô giáo bàng hoàng
+ Chi tiết cô giáo và cả lớp cùng khóc khi biết Thủy không còn được đi học nữa.
+ Chi tiết Thủy đã trèo lên xe, nhưng bỗng em lại tụt xuống đi về phía đầu giường, đặt con Em Nhỏ cạnh con Vệ Sĩ.
Câu 6 ( trang 27- sgk ngữ văn 7 tập 1)
Thành cùng Thủy đang trong tâm trạng ngổn ngang, đau buồn, hơn nữa em vừa chứng kiến cảnh chia tay đầy nước mắt giữa Thủy với cô giáo và các bạn. Vì thế, trong suy nghĩ chủ quan của Thành, thế giới cuộc đời này dường như tan vỡ tất cả. Cho nên, em “kinh ngạc” thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”.
- Chính khung cảnh bên ngoài, sự vật vẫn hoạt động bình thường như vậy đã làm tăng thêm nỗi bơ vơ, lạc lõng của nhân vật trong truyện.
Câu 7 ( trang 27- sgk ngữ văn 7 tập 1)
Qua câu chuyện này, theo em có thể tác giả muốn nhắn gửi gắm đến mọi người rằng: Tình cảm gia đình là vô cùng quý giá và thiêng liêng, quan trọng đối với mỗi con người. Đó là tổ ấm yêu thương ai ai cũng khao khát, đặc biệt là những đứa trẻ. Mọi người hãy cố gắng bảo vệ và gìn giữ, không nên vì bất kì lí do gì để làm tổn hại đến những tình cảm tự nhiên, trong sáng ấy.
