SOẠN BÀI : PHÓ TỪ
I. PHÓ TỪ LÀ GÌ?
1. Các từ in đậm trong câu văn sau đây bổ sung ý nghĩa cho những từ nào? Những từ được bổ sung ý nghĩa thuộc từ loại nào?
a) Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đây quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người, tuy mất -nhiều công mà vẫn chưa thấy có người nào thật lỗi lạc.
(Em bé thông minh)
b) Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gương được và rất ưa nhìn. Đầu tôi to ra và nổi từng tảng, rất bướng.
(Tô Hoài)
2. Các từ in đậm đứng ở vị trí nào trong cụm từ?
Trả lời:
1. Các từ in đậm bổ sung ý nghĩa cho các từ:
|
Từ |
Bổ sung nghĩa cho |
|
đã |
đi |
|
cũng |
ra |
|
vẫn , chưa |
thấy |
|
thật |
lỗi lạc |
b)
|
Từ |
Bổ sung nghĩa cho |
|
được |
soi ( gương ) |
|
rất |
ưa nhìn |
|
ra |
to |
|
rất |
bướng |
2. Các từ in đậm đúng ở vị trí phần phụ trước hoặc phần sau trong cụm từ.
- Phó từ là những từ chuyên đi kèm động từ , tính từ để bổ sung ý nghĩa cho động từ , tính từ .
II. CÁC LOẠI PHÓ TỪ
1. Tìm các phó từ bổ sung ý nghĩa cho động từ, tính từ in đậm.
a) Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm.
(Tô Hoài)
b) Em xin vái cả sáu tay. Anh đừng trêu vào… Anh phải sợ…
(Tô Hoài)
c) […] không trông thấy tôi, nhưng chị Cốc đã trông thấy Dế Choắt đang loay hoay trong cửa hang.
(Tô Hoài)
Trả lời:
Các phó từ bổ sung ý nghĩa cho động từ, tính từ in đậm là :
|
Câu a |
lắm |
|
Câu b |
đừng, vào |
|
Câu c |
không , đã , đang |
|
|
|
2. Điền các phó từ đã tìm đuợc ở phần I và phần II vào bảng phân loại.
|
|
Phó từ đứng trước |
Phó từ đứng sau |
|
Chỉ quan hệ thời gian |
đã , đang |
|
|
Chỉ mức độ |
thật , rất |
lắm |
|
Chỉ sự tiếp diễn tương tự |
cũng , vẫn |
|
|
Chỉ sự phủ định |
không , chưa |
|
|
Chỉ sự cầu khiến |
đừng |
|
|
Chỉ kết quả và hướng |
|
vào , ra |
|
Chỉ khả năng |
|
được |
3. Kể thêm những phó từ mà em biết thuộc mỗi loại nói trên.?
Trả lời:
- Phó từ bổ sung ý nghĩa thời gian: đang , đã , sắp ,….
- Phó từ bổ sung ý nghĩa khả năng: có lẽ , có thể ,…
- Phó từ bổ sung ý nghĩa tần số: Thường xuyên , luôn luôn , thỉnh thoảng ,…
II. LUYỆN TẬP
1. Tìm phó từ trong những câu sau đây và cho biết mỗi phó từ bổ sung cho động từ, tính từ ý nghĩa gì.
a) Thế là mùa xuân mong ước đã đến. Đầu tiên, từ trong vườn, mùi hoa hồng, hoa huệ sực nức. Trong không khí không còn ngửi thấy hơi nước lạnh lẽo mà bây giờ đầy hương thơm và ánh sáng mặt trời. Cây hồng bì đã cởi bỏ hết những cái áo lá già đen thủi. Các cành cây đều lấm tấm màu xanh. Những cành xoan khẳng khiu đương trổ lá lại sắp buông tỏa ra những tàn hoa sang sáng, tim tím. Ngoài kia, rặng rậm bụt cũng sắp có nụ.
Mùa xuân xinh đẹp đã về! Thế là các bạn chim đi tránh rét cũng sắp về!
(Tô Hoài)
b) Quả nhiên con kiến càng đã xâu được sợi chỉ xuyên qua đường ruột ốc hộ cho nhà vua trước con mắt thán phục của sứ giả nước làng giềng.
(Em bé thông minh)
Trả lời:
- “Thế là mùa xuân mong ước đã đến”.
+phó từ “đã” bổ sung ý nghĩa về thời gian
-Trong không khí không còn ngửi thấy hơi nước lạnh lẽo mà bây giờ đầy hương thơm và ánh sáng mặt trời
+ “không” - phó từ chỉ sự phủ định ;
+“còn” - phó từ chỉ sự tiếp diễn tương tự
- “Cây hồng bì đã cởi bỏ hết những cái ...
+“đã” - phó từ chỉ quan hệ thời gian.
- “Các cành cây đều lấm tấm màu xanh”
+ “đều” - phó từ chí sự tiếp diễn tương tự
- “Những cành xoan khẳng khiu đương trổ lá lại sắp buông toả ra những tàn hoa sang...
+ “đương, sắp” - phó từ chỉ quan hệ thời gian
+“lại” - phó từ chỉ sự tiếp diễn tương tự; ra - phó từ chỉ kết quả và hướng
- “Ngoài kia, rặng râm bụt cũng sắp có nụ”
+“cũng” - phó từ chỉ sự tiếp diễn tương tự;
+“sắp” - phó từ chỉ quan hệ thời gian
- “Mùa xuân xinh đẹp đã về!”
+ “đã” - phó từ chỉ quan hệ thời gian
- “Thế là các bạn chim bay đi tránh rét cũng sắp về!”
+ “cũng” - phó từ chỉ sự tiếp diễn tương tự;
+“sắp” - phó từ chỉ quan hệ thời gian
- Quả nhiên con kiến càng đã xâu được sợi chỉ ...
+“đã” - phó từ chỉ quan hệ thời gian;
+ “được” - phó từ chỉ kết quả).
