BÀI LÀM
* Tả cây me tây:
Gốc cây ước chừng hai vòng tay người lớn ôm không xuể. Những cái rễ to, nhỏ đủ cỡ bò lan trên mặt đất, dùng làm ghế ngồi cho khách đi đường, nay đã nhẵn bóng lên nằm phơi mình như những con trăn khổng lồ trong bóng râm. Thân cây thẳng đứng, từ mặt đất lên chừng ba mét mới đâm chĩa thành ba nhảnh lớn đều nhau, tạo nên cái vòm tròn như một cái dù phi công màu xanh lục. Vỏ cây xù xì, màu nâu xám. Một vài vị khách đi đường, có lẽ muốn lưu lại đây một kỉ niệm nào đấy ở gốc cây này nên đã dùng dao khắc lên vỏ cây ngày, tháng, năm và chữ kí loằng ngoằng cùng họ tên của mình.
Tít trên cao, tán lá xum xuê tỏa rộng ra ấy là nơi những chú chích bông, chào mào, sáo sậu... thỉnh thoảng tụ họp về đây dự “hội diễn ca múa nhạc quần chúng”. Đến mùa ra hoa, cái vòm xanh lục khổng lồ này được điểm tổ vô vàn những chấm nhỏ li ti màu hồng tím, trông mới tuyệt diệu làm sao! Cứ tưởng vòm lá là một tấm vải hoa sặc sỡ đủ màu, căng phồng lên giữa khoảng trời trong xanh vời vợi...
*Tả cây đa:
“Em ngồi xuống trên một cái rễ to như bắp chân người lớn nghỉ xả hơi cho đỡ mệt. Nhìn quanh cốc cây, những chiếc rễ đa chằng chịt đan quánh vào nhau nổi lên trên mặt đất như những con trăn nằm hóng gió. Cái gốc của nó, năm sáu đứa chúng em nắm tay nối lại mới ôm xuể được. Bố bảo: “Cây đa này đã hơn trăm tuổi. Khi bố còn nhỏ như tụi con bây giờ thì cây đã lớn và cũng được xếp vào hàng cổ thụ rồi”. Thân cây cao độ bốn mét thì nó chẽ ra thành ba nhánh lớn. Các nhánh lại đẻ ra nhiều cành nên cái tán lá của nó phủ kín cả một khoảng đất rộng ước chừng đến cả trăm người ngồi dưới vẫn còn thấy thoảng. Những chiếc lá xanh thẫm hình bầu dục to như những bàn tay khép kín. Lá to, tầng tầng lớp lớp tạo ra một vòm lá xanh um như một chiếc dù khổng lồ, nắng mưa khó lòng lọt qua được. Trên tán lá xanh cao vời vợi ấy, lũ chim sáo, chào mào, chìa vôi kéo về hàng dàn hàng lũ tha hồ thi nhau ca hát với những “làn điệu dân ca” phong phú.
*Tả cây hoa cúc:
“Ai cũng nghĩ bông cúc thì phải có màu vàng. Đúng như thế. Song chỉ có vậy, hóa ra loài các đơn điệu thế ư? Không! Vườn nhà tôi có loài cúc trắng. Nó không chỉ nở về mùa thu không thôi mà suốt quanh năm cúc trắng vườn em cứ đơm bông khoe sắc với trời đất, vẫn nở nụ cười chúm chím lúc rạng đông rồi cười tươi một cách hồn nhiên đón nắng mai vàng khi ông mặt trời lên cao rực rỡ.
Cũng giống hệt như hoa cúc vàng, vẻ đẹp của cúc trắc kém phần lộng lẫy, lại còn thêm vẻ trinh trắng kiêu sa hơn các vàng một bậc. Cũng những cánh hoa nhỏ li ti, cũng hương thơm thoang thoảng dịu dàng, vậy mà em thích nó nhiều hơn hoa cúc vàng đấy. Cúc mọc thành từng khóm, thân cây chi chít, chen chúc lẫn nhau như muốn đứng tựa vào nhau bởi thân mềm, mảnh mai như cây liễu. Lá mọc thẳng từng chùm xòe ra như những bàn tay. Hình lá nhỏ cong cong mềm mại, mọc so le nhưng rất dày. Lá cúc xanh quanh năm một màu xanh dìu dịu. Còn bông thì nở theo từng tháng, mỗi đợt dể đến gần nửa tháng hoa mới tàn. Vài ngày sau đã bắt đầu thấy lứa khác điểm nụ. Quanh năm dường như lúc nào cũng thấy có bông ở đầu cành”.
