CHUYÊN ĐỀ : PHƯƠNG PHÁP VIẾT ĐOẠN VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG
A : KHÁI NIỆM NGHỊ LUẬN VỀ MỘT HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG ;
1 . Đối tượng nghị luận :
Đối tượng của đề tài này là những vấn đề cuộc sống hằng ngày , mang tính phổ biến cao , và có liên quan trực tiếp tới tuổi trẻ và có ý nghĩa lớn đối với xã hội ... đối vơi những vấn đề này có thể mang tính tích cực cũng như tiêu cực cần khen chê hoặc phê phán từ đó đưa ra sự đánh giá đúng về vấn đề.
2. Điểm giống và khác giữa nghị luận về 1 sư việc , hiện tượng và nghị luận về 1 vấn đề tư tưởng đạo lí :
a. Giong nhau :
-Phân chia thành nhiều khía canh để xem xét
+Dùng lí lẽ lập luân chặt chẽ tránh sai lệch
+Cần cẩn trọng , đánh giá đúng vấn đề
-Bàn luận trên cách nhìn toàn diện
+Xem xét từ nhiều góc độ
+Cần có lập trường tư tưởng vũng vàng vơi những hiểu biết về vấn đề xã hội
b.Khác nhau :
+Nghị luận về sự vậy hay 1 sự việc , hiện tượng đời sống xã hội xuất phát từ đời sống xã hội ngay chính trong nơi chúng ta sinh sống
+Nghị luận về 1 tư tưởng đọa lí là chúng ta cần phải đi vào chứng minh giải thích sử dụng những vấn đề thực ở ngoài xã hội để làm sáng rõ vấn đề
+Nghị luận về 1 tư tưởng đạo lí đều từ 1 khái niệm mang tính trìu tượng hơn , lí lẽ hơn , và cần sử dụng những thao tác như giải thich , chứng minh, tổng hợp cao.
3. Yêu cầu của bài văn nghị luận về 1 sư vât , sự việc , hiên tượng đời sống :
a. Nội dung :
+Bám sát vấn đề nghị luận không lan man dài dòng dẫn đến lạc đề .
+Sử dụng dẫn chứng mang tính chính xác cao để thuyết phục người nghe người đọc
+Bày tỏ thái đọ quan điểm của bản thân , khẳng định tư tưởng gửi gắm của người viết
b. Hình thức :
+Bố cục chặt chẽ bao gồm : câu mở đoạn các ý phát triểm và cau kết đoạn . Và quan trọng nhất là làm nổi bật câu chủ đề .
+Đoạn văn có thể viết theo các hình thức : + Diễn dịch
+ Quy nạp
+ Tổng- phân - hợp
+ Song hành
+ Móc xích
+Đoạn văn có dung lượng 200 chữ vì vậy yêu cầu thí sinh cần có những luận điểm , luận cứ rõ ràng , cách lập luận bám sát
+Trình bày sạch đẹp , đảm bảo chính tả , dùng từ
+Quan trọng hơn cần có những sáng tạo mới mẻ , diễm đạt đặc sắc
4.Những điểm càn lưu ý trong đề bài nghị luân về một sự việc , hiện tượng đời sống :
- Ở dạng bài này luôn có thể xuất hiện 2 ý kiến :
+Đó là sự việc mang tính tích cực : Các em cần ngợi ca , đánh giá ,khẳng định vấn đề đó.
+Đó là sự việc mang tính tiêu cực : Cần phê phán , đánh giá 1 cách thuyết phục để khẳng định ý kiến đó hoàn toàn sai
+Những xâu hỏi giúp em nhận biết dạng đề này là : Nêu suy nghĩ của A(c) / nêu nhận xét , ý kiến , thái độ , suy nghĩ /... về .../
5. Nghị luận về 1 sự việc , hiện tượng đời sống :
-Đối với dạng đề này thường có ba loại các em cần hết sức lưu ý :
+ Thứ nhất : Trình bỳ suy nghĩ từ 2 hiện tượng đời sống trở nên ; như lòng vi tha và thù hận ,thất bại và thành công ,.....
+ Thứ hai : Trình bày chỉ về 1 hiện tượng như : tình yêu , bạo lực , can đảm ....
+ Thứ ba : Từ 1 hiện tượng tự nhiên trình bày suy nghĩ về đời sống xã hội
B : Phương pháp viết đoạn văn nghị luận về 1 hiện tượng đời sống ;
Bước 1 : Tìm hiểu đề và tìm ý cho đoạn văn
Bước 2 : Viêt đoan văn theo hướng dẫn sau ;
1 . Giai thich (0.5 điểm )
Khi giải thich cần bám sát tư tưởng đạo lí tác giả đăt ra tránh lối suy diễn không đúng
+Giai thich từ ngữ hình ảnh còn chứa nghĩa ẩn
+Nếu hình ảnh mang tính biểu tượng cần phải giải thích rõ từ nghĩa thực đến nghĩa ẩn
+Sau khi giải thích từ ý nhỏ cần khái quát lại bằng 1 câu văn hoàn chỉnh nêu ra đánh giá chung của mình về hiện tượng ấy
b.Bàn luận về hiện tượng đời sống (1 điểm )
-Ban luận sâu sắc làm nổi bật chủ đề NL
+Phân chia thành nhiều khía canh để xem xét
+Dùng lí lẽ lập luân chặt chẽ tránh sai lệch
+Cần cẩn trọng , đánh giá đúng vấn đề
-Bàn luận trên cách nhìn toàn diện
+Xem xét từ nhiều góc độ
+Cần có lập trường tư tưởng vũng vàng vơi những hiểu biết về vấn đề xã hội đời sống ,...
c.Bài hoc nhận thức và hành động trong cuộc sống (0.5 điểm )
-Bài hoc đó rút ra từ chính vấn đề NL bao gồm về nhân thức đi đến hành động
Ví dụ : Còn với bản thân tôi , đang đứng trước ngưỡng cửa cuộc đời tôi sẵn sàng // luôn hết mình cố gắng /.......
Bước 3 . Đọc lướt lại , sửa lỗi và hoàn thiện :
Chú ý (***) Các em nên tránh lỗi chính tả , dùng từ , ngữ pháp .. mạch liên kết trong các câu trong đoạn văn
Đảm bảo đúng dung lượng cho phép tránh bị trừ điểm hình thức
*******Chúc các em hoc tập tốt đạt kết quả cao trong kì thi THPTQG và đạt điểm tối đa trong phần NLXH (2 điểm)******
