SOẠN BÀI : KHỞI NGỮ
I : ĐẶC ĐIỂM VÀ VAI TRÒ CỦA KHỞI NGỮ TRONG CÂU
- Phân biệt các từ ngữ in đậm với chủ ngữ trong những câu sau về vị trí trong câu và quan hệ với vị ngữ.
a, Nghe gọi , con bé giật mình , tròn mắt nhìn . Nó ngơ ngác , lạ lùng . Còn anh , anh không ghìm nổi cảm xúc
(Nguyễn Quang Sáng , Chiếc lược ngà )
b, giàu , tôi cũng giàu rồi
( Nguyễn Công Hoan , Bước đường cùng )
c, Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ , chúng ta có thể tin ở tiếng ta , không sợ nó thiếu giàu và đẹp […]
( Phạm Văn Đồng , giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt )
2. Trước các từ ngữ in đậm nói trên , có ( hoặc có thể thêm ) những quan hệ từ nào ?
Trả lời:
Câu a , “Còn anh , anh không ghìm nổi cảm xúc”
Chủ ngữ của câu trên là từ anh thứ hai từ “anh” thứ hai không phải .
Câu b : “Giàu, tôi cũng giàu rồi”.
Chủ ngữ ở câu b là từ “tôi”
Câu c “Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta có thể tin ở tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp [...]”.
Chủ ngữ ở câu c là từ “ta”.
2. Trước các từ ngữ in đậm nói trên, có (hoặc có thể thêm) những quan hệ từ nào?
Trả lời:
Trước các từ ngữ in đậm nói trên có thể thêm các từ như : "về", "đối với".
Lưu ý :
Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước cchur ngữ để nêu lên đề tài được nói đến trong câu
Trước khởi ngữ , thường có thể tham các quan hệ từ : về , đối với ,….
II : LUYỆN TẬP
- Tìm khởi ngữ trong các đoạn trích sau đây:
a) Ông cứ đứng vờ vờ xem tranh ảnh chờ người khác đọc rồi nghe lỏm. Điều này ông khổ tâm hết sức.
(Kim Lân, Làng)
b) - Vâng! Ông giáo dạy phải! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng.
(Nam Cao, Lão Hạc)
c) Một mình thì anh bạn trên trạm đỉnh Phan - xi - păng ba nghìn một trăm bốn mươi hai mét kia mới một mình hơn cháu.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
d) Làm khí tượng, ở được cao thế mới là lí tưởng chứ.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
e) Đối với cháu, thật là đột ngột [...].
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
Trả lời:
Ta có thể lập bảng sau để điền các khởi ngữ cho những câu trên như sau :
|
Câu |
Các khởi ngữ |
|
a |
điều này |
|
b |
đối với chúng mình |
|
c |
một mình |
|
d |
làm khí tượng |
|
e |
đối với cháu |
2. Hãy viết lại các câu sau đây bằng cách chuyển phần được in đậm thành khởi ngữ (có thể thêm trợ từ thì):
a) Anh ấy làm bài cẩn thận lắm.
b) Tôi hiểu rồi nhưng tôi chưa giải được.
Trả lời:
Các câu trên bằng cách chuyển phần được in đậm thành khởi ngữ ta có thể làm như sau :
Câu a :
Làm bài, anh ấy rất chăm chỉ và tỉ mỉ
Câu b :
Hiểu thì tôi hiểu rồi, nhưng tôi vẫn chưa thể giải được nó
