Sinh ra và lớn lên ai cũng mang trong mình những giá trị khác nhau, mỗi thứ có một cái đẹp riêng, có một nét đặc trưng riêng không ai lẫn vào ai. Mùa xuân cây cối đâm chồi, mùa hè thì vạn vật nô đùa, mùa thu ngắm lá vàng rơi, mùa đông ngắm tuyết lạnh giá. Quy luật đã cho mỗi thứ trên đời có một nét riêng biệt, cũng như câu chuyện trong vườn về cây táo và cây hoa giấy.
Cây hoa giấy và cây táo sống chung trong một khu vườn tươi tốt, hoa giấy mùa xuân đến đâm chồi nảy lộc, khoe sắc hoa rực rỡ cả khu vườn, gia đình và mọi người ai cũng vây quanh hoa giấy ngắm nhìn và khen thưởng độ rực rỡ của nó. Trong khi đó, cây táo nhiều năm mà vẫn thân cành trơ trọi, nứt nẻ, đứng lặng một góc vườn, yên phận ngắm nhìn mọi thứ đang diễn ra. Cây hoa giấy không an ủi mà đã cười chê cây táo và đuổi bạn táo đi vì thấy bạn táo quá vô ích, chẳng có tích sự gì cả. Nhưng khi điều kiện thuận lợi, cây táo đâm chồi nảy lộc, đơm hoa khoe sắc, trái chín thơm ngọt, hấp dẫn, cả gia đình ai cũng chú ý đến cây táo, quan tâm chăm sóc và bỏ quên đi cây hoa giấy ngày nào. Hoa giấy buồn tủi, nhưng được cây táo an ủi, động viên, nói rằng mỗi người có một lợi ích và đẹp theo một cách riêng nên đừng buồn. Vì nhờ có bạn hoa giấy mà khu vườn đẹp và rực rỡ hơn rất nhiều. Kể từ đó, cây hoa giấy yêu thêm nơi mình sống và cả bạn táo của mình nữa, không còn sống tự cao, coi thường mọi thứ nữa.
Từ câu chuyện ta thấy được là con người sống trong xã hội này luôn đánh giá quá cao giá trị của bản thân, luôn tự cao cho mình là nhất, là hoàn hảo nhất, là xứng đáng nhất mà quên đi những giá tri của những người xung quanh, nhất là những thứ nhỏ bé, coi chúng là vô hình, không nhìn thấy, không quan tâm. Cuộc sống vốn dĩ là sự tổng hòa các vấn đề lớn nhỏ của con người và mọi phương diện của đời sống nhân sinh cho nên mỗi cá nhân, mỗi sự vật dù nhỏ bé cũng đều có chức năng, ý nghĩa và giá trị riêng của nó. Câu chyện trên giúp ta hiểu thêm ý nghĩa, hạnh phúc của cuộc sống cũng được kiến tạo từ những hành vi, thái độ, lời nói thường nhật. Sự góp mặt nhỏ bé có thể hàm chứa những giá trị lớn lao, vì vậy tôn trọng, hiểu đúng về nhau để tạo nên giá trị tốt đẹp của cuộc sống.
Mơ ước làm nên điều lớn lao, đề cao bản thân là nguyện vọng chính đáng của mọi người, cần được khuyến khích, động viên. Nhưng không nên biến nó thành tự cao, mà chỉ lấy niềm tự tin của bản thân làm động lực để phấn đấu. Một bạn học sinh có ước mơ xây dựng đất nước, bạn tự tin về trình độ toán, văn, anh… và tự hào về vấn đề đó, luôn cố gắng học hỏi để mình trở thành số một, và bạn nghĩ mình thừa khả năng làm được thì đó là một điều rất đáng khen và động viên. Nhưng nếu tự tin về bản thân quá mức xem thường các bạn trong lớp, luôn chê bai, nói xấu các bạn không đủ khả năng thì con người như thế không đáng để học tập. Một nhân cách hoàn thiện vốn được bồi đắp từ những lời nói, thái độ, việc làm nhỏ trở đi, và khi hạ thấp vai trò và giá trị của người khác đồng nghĩa với việc đã làm tổn thương đến họ. Vì mỗi người có một lòng tự tôn riêng, có một giá trị riêng, nếu bạn là một con người hoàn hảo sẽ không bao giờ mang nhược điểm của người khác ra làm vấn đề cười chê. Con người cần có ý thức xây dựng mình, xây dựng ý thức từ những điều nhỏ bé nhất. Không phải cứ xây dựng từ những điều to lớn thì bạn sẽ trở thành một người giỏi mà từ những cái nhỏ bé giá trị thấp, học cách tôn trọng nó thì bạn đã xây dựng được một ý thức căn bản.
Cần có thái độ và quan niệm về cách đánh giá, nhìn nhận con người. Đừng vì nhìn bề ngoài mà đã kết luận họ không tốt. Ví dụ như nhìn sự cố gắng kiếm tiền của một người nghèo, bạn lại nghĩ họ sẽ mãi mãi không giàu được là sai. Nhìn thấy một con người ăn mặc rách rưới, bạn bảo họ là những người không có đạo đức là hoàn toàn không chấp nhận được. Muốn hiểu về vấn đề gì thì phải cố gắng tìm hiểu cho kĩ, không vì một phút sai lầm mà khiến nhiều vấn đề xảy ra.
Trái đất tạo ra vạn vật, từ nhỏ tới lớn, mỗi vật lại có ý nghĩa riêng của mình, không thể hòa chung vào nhau. Mỗi thứ vào từng thời điểm khác nhau sẽ có giá trị riêng. Đừng vội vàng cười chê mọi thứ mà đến lúc sẽ không có ai thấu hiểu cho mình. Có thể bạn rực rỡ tỏa sáng hôm nay, nhưng ngày mai lại có một cái khác thay thế và không ai còn nhớ tới bạn nữa.
Câu chuyện giúp ta nâng cao nhận thức và tôn trọng những vật nhỏ bé, và trân trọng nó vì nó bé nhưng có rất nhiều ích lợi. Nâng cao tinh thần tự giác phấn đấu, sống có ý nghĩa vì cuộc sống là vô tận.
