Bài soạn

“TIẾNG MẸ ĐẺ - NGUỒN GIẢI PHÓNG CÁC

DÂN TỘC BỊ ÁP BỨC

(Nguyễn An Ninh)

Câu 1: Nguyễn An Ninh phê phán những hành vi nào của thói học đòi “Tây hóa”?

- Tác giả phê phán những người An Nam “thích bập bẹ năm ba tiếng Tây hơn là diễn tả ý tưởng cho mạch lạc bằng tiếng nước mình.”

Ông cho rằng đó là thói học đòi, họ thể hiện đẳng cấp quý tộc của mình, họ nghĩ làm như vậy họ sẽ được đồng bào tin là họ được đào tạo từ Tây phương. => Đó là biểu hiện của sự kém văn hóa.

- Những người học đòi nhưng lại không có kiến thức gì về văn hóa Tây Âu, thái độ mù tịt. Những thứ “lai căng” ấy chứng tỏ người An Nam bị Tây hóa chẳng có được một thứ văn minh nào.

- Nhiều người để biện minh bào chữa cho thói học đòi này, cho việc từ bỏ tiếng mẹ đẻ. Họ than phiền, trách móc đổ lỗi rằng “nước mình nghèo nàn”. Đó là lời biện minh không có một căn cứ nào xác đáng cả. Vì họ không có tinh thần học hỏi, tìm tòi, chỉ biết những từ thông dụng. Vậy thì chính họ mới là những người nghèo ngôn ngữ.

Câu 2: Theo tác giả, tiếng nói có tầm quan trọng như thế nào đối với vận mệnh của dân tộc?

- Theo tác giả, với ông “tiếng nói là người bảo vệ quý báu nhất nền độc lập của các dân tộc, là yếu tố quan trọng nhất giúp giải phóng các dân tộc bị thống trị”

=> Ông đề cao tiếng nói dân tộc, có vai trò vô cùng quan trọng đối với vận mệnh dân tộc.

- Nếu chúng ta biết trân trọng ngôn ngữ, hãnh diện tự hào và ra sức làm phong phú dồi dào hơn cho ngôn ngữ, tiếng nói thì việc An Nam được giải phóng thì chuyện có thể xảy ra.

- Nếu từ chối tiếng mẹ đẻ thì đồng nghĩa với việc từ chối sự tự do của mình.

Câu 3: Căn cứ vào đâu, tác giả nhận định tiếng “nước mình” không nghèo nàn?

Ông đưa ra nhiều chứng cứ thuyết phục rằng tiếng nước mình rất phong phú, không nghèo nàn.

- Người ta chỉ biết những từ thông dụng, hay gặp mà không chịu đào sâu tìm hiểu.

- Ông đưa ra minh chứng là ngôn ngữ của đại thi hào Nguyễn Du. Ông đặt câu hỏi: “Ngôn ngữ của Nguyễn Du nghèo hay giàu?”

- Người An Nam có thể dịch hàng ngàn tác phẩm Trung Quốc sang tiếng nước mình, nhưng lại không thể viết những tác phẩm tương tự như vậy.

=> Đó là sự bất tài của con người hay đổ lỗi cho ngôn ngữ nghèo.

Câu 4: Tác giả quan niệm như thế nào về mối quan hệ giữa ngôn ngữ nước ngoài với ngôn ngữ “nước mình”?

- Tác giả không phủ nhận hoàn toàn tầm quan trọng của ngôn ngữ châu Âu, vì ta đang hội nhập, hướng đạo, nên tiếp thu nền văn hóa của Tây Âu để mình hiểu thêm và làm giàu hơn cho ngôn ngữ nước mình.

- Việc đó hoàn toàn không kéo theo chuyện từ bỏ tiếng mẹ đẻ. Điều cốt yếu nhất là ngôn ngữ của nước mình.

Câu 5: Trong hoàn cảnh nước nhà đang bị thực dân thống trị, câu nói sau của tác giả có đúng không? “Nếu người An Nam hãnh diện giữ gìn tiếng nói của mình và ra sức làm cho tiếng nói ấy phong phú hơn để có khả năng phổ biến tại An Nam các học thuyết đạo đức và khoa học của Châu Âu, việc giải phóng dân tộc An Nam chỉ còn là vấn đề thời gian”

- Đây là câu nói rất đúng nhưng không hoàn toàn, trong hoàn cảnh đất nước đang cần phải giành lại độc lập tự do dân tộc.

+ Dân ta không chỉ làm cách mạng bằng đấu tranh vũ trang, mà còn đấu tranh trên mặt trận tư tưởng. Sự cổ vũ vô cùng mạnh mẽ cho tinh thần chiến đấu thêm máu lửa cho trận đấu giành độc lập tự do dân tộc.

+ Không hoàn toàn bởi vì chúng ta cũng không thể đặt tiếng nói lên cao nhất mà bỏ quên đi các yếu tố cũng rất quan trọng khác. Đó là đấu tranh vũ trang, chiến lược, chính sách, đường lối cách mạng, sự chỉ huy, lãnh đạo của Đảng, sức mạnh tự chủ, tự cường, tinh thần yêu nước nồng nàn. Tình yêu đối với hòa bình, tự do, căm ghét bọn giặc ngoại xâm tàn bạo.