Quan hệ giữa ba cạnh của một tam giác. Bất đẳng thức tam giác
I . Lí thuyết :
1 . Tính chất :
Trong một tam giác, độ dài của một cạnh bao giờ cũng lớn hơn hiệu và nhỏ hơn tổng các độ dài của hai cạnh còn lại.
2 . Dạng toán và phương pháp giải :
Dạng 1: Khẳng định sự tồn tại của một tam giác khi biết độ dài ba cạnh:
Phương pháp giải:
- Tồn tại một tam giác có độ dài ba cạnh là a, b, c là:
- Trong trường hợp xác định được a là số lớn nhất trong 3 số a, b, c thì điều kiện để tồn tại tam giác chỉ cần a < b + c.
Bài toán 1: Có thể có tam giác nào mà độ dài ba cạnh như sau không?
a, 5cm, 10cm, 12cm.
b, 1m, 2m, 3m.
c, 6m, 9m, 8m.
Giải
a, Ta có a = 12cm, b = 10cm, c = 5cm.
Theo điều kiện tồn tại , có :
Thay các giá trị vào ta được :
Vậy tồn tại tam giác có độ dài ba cạnh là 5cm, 10cm, 12cm.
b, Ta có a = 6m, b = 9m, c = 8m.
Theo điều kiện tồn tại , có :
Thay các giá trị vào ta được :
Vậy không tồn tại tam giác có độ dài ba cạnh là 1m, 2m, 3m.
c, Ta có a = 12cm, b = 10cm, c = 5cm.
Theo điều kiện tồn tại , có :
Thay các giá trị vào ta được :
Vậy tồn tại tam giác có độ dài ba cạnh là 6m, 9m, 8m.
Dạng 2: Chứng minh các bất đẳng thức về độ dài:
Phương pháp giải: Sử dụng bất đẳng thức về tam giác và các biến đổi về bất đẳng thức.
- Cộng cùng một số vào hai vế của bất đẳng thức:
- Cộng từng vế hai bất đẳng thức cùng chiều:
Bài toán 2: Cho tam giác ABC có M là trung điểm BC. Chứng minh : AB + AC > 2AM.
Giải
Trên tia đối của tia MA, lấy điểm N sao cho MN = MA.
=> AN = 2AM
Xét ΔABM và ΔNCM, ta có :
MB = MC (M là trung điểm của BC)
(đối đỉnh).
MA = MN (gt).
=> ΔABM = ΔNCM (c -g -c)
=> AB = NC
Xét ΔACN, ta có :
AC + CN > AN (định lí tam giác)
mà : CN = AB (cmt) ; AN = 2AM (cmt)
vậy : AB + AC > 2AM (đpcm)
II . Bài tập :
Bài 1: Một tam giác cân có một cạnh bằng 6cm. Tính hai cạnh còn lại, biết chu vi của tam giác đó bằng 20cm.
Bài 2: Cho tam giác ABC có BC = 1cm, AC = 7 cm. Tìm độ dài cạnh AB, biết độ dài này là 1 số nguyên.
Bài 3: Tính chu vi của một tam giác cân biết độ dài hai cạnh của nó là 3,9cm và 7,9cm.
Bài 4: Có thể có tam giác nào mà độ dài ba cạnh như sau không ?
a, 3cm, 4cm, 5cm.
b, 2m, 2m, 5m.
c, 5m, 10m, 15m.
Bài 5: Cho tam giác ABC có AB = 1cm, AC = 4cm, độ dài cạnh BC là một số nguyên. Tính độ dài BC.
Bài 6: Cho tam giác ABC, trên tia đối của tia AC lấy điểm K.
a, So sánh AB với KA + KB;
b, Chứng minh AB + AC < KB + KC.
Bài 7: Cho tam giác ABC cân tại A. TRên tia đối của tia BA lấy điểm D sao cho BD = BA. Chứng minh DC > AB.
Bài 8: Cho tam giác ABC điểm O nằm trong tam giác, Tia BO cắt cạnh AC tại I.
a, So sánh OA và IA + IO, từ đó suy ra OA + OB < IA + IB;
b, Chứng minh OA + OB < CA + CB;
c, Chứng minh OA + OB + OC < AB + BC + CA.
Bài 9: Cho tam giác ABC có AB < AC. Tia phân giác góc A cắt cạnh BC tại D, Trên cạnh AC lấy E sao cho AE = AB.
a, So sánh DB và DE;
b, Chứng minh AC – AB > DC – DB.
Bài 10: Cho tam giác ABC. Gọi M là trung điểm của BC. Chứng minh: