Đề thi thử môn Ngữ Văn Chọn lọc 13

NỘI DUNG CẦN ĐẠT

ĐIỂM

Phần I

Đọc - Hiểu (3,0đ)

3,0

1. - Phần quan trọng nhất trên cơ thể con chính là cái vai (0,25điểm)

- Bởi vì đó là nơi người thân của con có thể dựa vào khi họ khóc. Mỗi người đều cần có một cái vai để nương tựa trong cuộc sống. Mẹ chỉ mong con có nhiều bạn bè và nhận được nhiều tình thương để mỗi khi con khóc lại có một cái vai cho con có thể ngả đầu vào.(0,25đ)

2. Người con nhận ra rằng : phần quan trọng nhất của con người không phải là "phần ích kỷ", mà là phần biết cảm thông với nỗi đau của người khác.

3. Ý nghĩa của hình ảnh « cái vai »

- Là « nơi dựa » tinh thần mỗi khi người thân yêu có chuyện buồn, vui muốn chia sẻ.

- Thể hiện trách nhiệm, sự cảm thông, chia sẻ, sự quan tâm với niềm vui cũng như nỗi đau của người khác

4. Học sinh có thể trình bày quan điểm theo nhiều cách khác nhau, tuy nhiên cần lập luận để bảo vệ được quan điểm của mình một cách hợp lí, thuyết phục. (1,0 điểm)

Gợi ý : Đồng tình. Vì :

- Tai và mắt đều là những bộ phận quan trọng của cơ thể, nó giúp con người nghe được và nhìn thấy để thấu hiểu thế giới. Tuy nhiên có nhiều người không có khả năng nghe hoặc nhìn thấy, nhưng họ vẫn sống rất ý nghĩa.

- Vai cũng là một bộ phận quan trọng của cơ thể, nó tượng trưng cho « nơi dựa » mà người thân yêu có thể tin tưởng trao gửi mọi nỗi niềm của cuộc sống. Đôi vai còn thể hiện trách nhiệm của con người đối với người khác. Hơn nữa, nó còn là biểu tượng cho sự cảm thông mà con người dành cho nhau. Cuộc sống nhờ đó mà trở nên tốt đẹp hơn.

0,5

0,5đ

1,0đ

1,0đ

Phần 2

LÀM VĂN (7 ĐIỂM)

Câu 1(2,0 điểm): sự cảm thông và chia sẻ của giới trẻ hiện nay.

- Hs xác định được chủ đề, đảm bảo kết cấu đoạn văn, diễn đạt trong sáng, không mắc lỗi chính tả (0,5đ)

- Giải thích (0,25)

« cảm thông » là sự thấu hiểu, đồng cảm, xúc động của chúng ta trước sự mất mát, đau thương hay hạnh phúc của người khác.

« chia sẻ » là sự đồng cảm, yêu thương, cùng vui, buồn chân thành với niềm vui, nỗi buồn của người khác, từ đó giúp cho niềm vui của họ được nhân lên, nỗi buồn của họ được san sẻ, mang đến cho họ niềm tin vào những người xung quanh, vào những điều tốt đẹp của cuộc sống.

- Phân tích, bình luận (1điểm)

+ Cảm thông, chia sẻ là một tình cảm, hành động tốt đẹp của con người trong cuộc sống.

+  Biểu hiện của sự cảm thông, chia sẻ của giới trẻ hiện nay (lấy dẫn chứng để chứng minh)

+ Một bộ phận bạn trẻ sống vô cảm, bàng quan với mọi niềm vui cũng như nỗi buồn của những người xung quanh

-Bài học cho bản thân (0,25điểm)

Câu 2(5,0đ)

Yêu cầu về kĩ năng:

- Biết cách làm bài văn nghị luận văn học.

- Kết cấu rõ ràng, chặt chẽ, diễn đạt lưu loát,  văn nhiều cảm xúc, gợi hình, sáng tạo. Không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu.

Yêu cầu về  kiến thức:Học sinh  có  thể  trình bày theo nhiều cách nhưng cần đạt được những yêu cầu cơ bản sau đây:

1. Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Quang Dũng : QD là một nghệ sĩ đa tài, làm thơ, viết văn, soạn nhạc nhưng người đọc biết đêna QD trước hết với tư cách là một nhà thơ. Hồn thơ QD hồn hậu, phong khoáng, lãng mạn, tài hoa, đặc biệt là khi ông viết về đề tài người lính.

- Tác phẩm Tây Tiến : Khắc họa hình ảnh người lính Tây Tiến trên phông nền thiên nhiên Tây Bắc vừa dữ dội, vữa mĩ lệ nên thơ. Bài thơ sáng năm năm 1948, khi đại đội trưởng QD chia tay đơn vị một thời gian ngắn.

-  Giới thiệu vị trí 2 đoạn thơ, và nội dung nghị luận :

+ Đoạn 1 là 4 câu đầu khổ thơ thứ 2

+ Đoạn 2 là trọn vẹn khổ thơ thứ 3

+ Hình tượng người lính Tây Tiến vừa lãng mạn vừa đậm chất bi tráng.

2. Thân bài: 3,0 điểm

a. Giải thích khái niệm
– Vẻ đẹp lãng mạn thể hiện trên những phương diện: cái tôi trữ tình tràn đầy tình cảm, cảm xúc, phát huy cao độ trí tưởng tượng, sử dụng những yếu tố cường điệu, thủ pháp đối lập để tô đậm cái phi thường, tạo nên ấn tượng mạnh mẽ về cái hào hùng. Vẻ đẹp lãng mạn thể hiện ở cảm hứng hướng tới cái cao cả, sẵn sàng hi sinh cho lí tưởng chung của dân tộc, thể hiện ở vẻ đẹp tâm hồn hào hoa, thơ mộng.
– Cái bi là sự gian khổ, hi sinh. Cái tráng là sự hào hùng, tráng lệ. Chất bi tráng của một hình tượng nghệ thuật là vẻ đẹp vừa có tính chất buồn thảm làm não lòng người vừa có tính chất hùng tráng, mạnh mẽ gây ấn tượng. Chất bi tráng hoà quyện vào nhau, sự gian khổ, hi sinh được thể hiện qua màu sắc hào hùng, tráng lệ, bi mà không luỵ.
b. Vẻ đẹp lãng mạn của hình tượng người lính Tây Tiến

- Đoạn 1:

+  Ba câu thơ đầu mang đến cho người đọc không khí đêm liên hoan văn nghệ rộn ràng vui vẻ, một cái nhìn chiêm ngưỡng, ngạc nhiên mà đa tình của người lính Tây Tiến trước vẻ đẹp của cảnh và người phương xa nơi xứ lạ.

+ Câu cuối phải chăng là giấc mộng của lập chiến công, là cái nhìn vượt qua biên giới, là ước mơ khát vọng cho sự bình yên. Tâm hồn những người lính Tây Tiến như có một phút giây thăng hoa để mọi cảm giác mệt mỏi như đang lùi xa, những vất vả, mất mát và cả sự hi sinh như được đẩy lùi nhường chỗ cho lòng người, cho khát vọng và lí tưởng. Những đêm liên hoan như vậy phải chăng đã thăng hoa cho hồn thơ Quang Dũng để tạo nên một nét vẽ mềm mại. Cũng chính nhờ những phút giây như thế mà những người lính Tây Tiến được tiếp thêm sức mạnh để bước tiếp con đường hành quân ở phía trước.

- Bốn câu đầu đoạn 2:

+ Hình tượng tập thể những người lính Tây Tiến được xây dựng bằng bút pháp lãng mạn với khuynh hướng tô đậm những cái phi thường, sử dụng triệt để thủ pháp đối lập để tác động mạnh vào cảm quan người đọc, kích thích trí tưởng tượng phong phú của người đọc.

+ Cái phi thường thể hiện ở gương mặt chung của cả đoàn quân. Qua ngòi bút của ông, những người lính Tây Tiến hiện ra đầy oai phong và dữ dội khác thường. Thực tế gian khổ thiếu thốn đã làm cho người lính da dẻ xanh xao, sốt rét làm họ trụi cả tóc. Quang Dũng không hề che giấu những sự thực tàn khốc đó. Song, cái nhìn lãng mạn của ông đã thấy họ ốm mà không yếu, đã nhìn thấy bên trong cái hình hài tiều tụy của họ chứa đựng một sức mạnh phi thường. Và ngòi bút lãng mạn của ông đã biến họ thành những bức chân dung lẫm liệt, oai hùng của những con hổ nơi rừng thiêng. Cái vẻ oai phong, lẫm liệt ấy còn được thể hiện quan ánh mắt giận dữ (mắt trừng gửi mộng) của họ …
+ Cái nhìn nhiều chiều của Quang Dũng đã giúp ông nhìn thấy xuyên qua cái vẻ oai hùng, dữ dằn bề ngoài của những người lính Tây Tiến là những tâm hồn còn rất trẻ, những trái tim rạo rực, khao khát yêu đương (Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm). Như vậy, trong bốn câu thơ trên, Quang Dũng đã tạc lên bức tượng đài tập thể những người lính Tây Tiến không chỉ bằng những đường nét khắc họa dáng vẻ bề ngoài mà con thể hiện được cả thế giới tâm hồn bên trong đầy mộng mơ của họ.

c. Chất bi tráng của hình tượng người lính Tây Tiến 
– Khi viết về những người lính Tây Tiến, Quang Dũng đã nói tới cái chết, sự hi sinh nhưng không gây cảm giác bi lụy, tang thương. Cảm hứng lãng mạn đã khiến ngòi bút ông nói nhiều tới cái buồn, cái chết như là những chất liệu thẩm mỉ tạo nên cái đẹp mang chất bi hùng:
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
….Sông Mã gầm lên khúc độc hành
– Khi miêu tả những người lính Tây Tiến, ngòi bút của Quang Dũng không hề nhấn chìm người đọc vào cái bi thương, bi lụy. Cảm hứng của ông mỗi khi chìm vào cái bi thương lại được nâng đỡ bằng đôi cánh của lí tưởng, của tinh thần lãng mạn. Chính vì vậy mà hình ảnh những nấm mồ chiến sĩ rải rác nơi rừng hoang biên giới xa xôi đã bị mờ đi trước lí tưởng quên mình vì Tổ quốc của người lính Tây Tiến. Cái sự thật bi thảm những người lính Tây Tiến gục ngã bên đường không có đến cả mảnh chiếu che thân, qua cái nhìn của nhà thơ, lại được bọc trong những tấm ào bào sang trọng. Và rồi, cái bi thương ấy bị át hẳn đi trong tiếng gầm thét dữ dội của dòng sông Mã:
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành.
Cái chết, sự hi sinh của những người lính Tây Tiến được nhà thơ miêu tả thật trang trọng. Cái chết ấy đã tạo được sự cảm thương sâu sắc ở thiên nhiên. Và dòng sông Mã đã trân trọng đưa tiễn linh hồn người lính bằng cách tấu lên khúc nhạc trầm hùng.
=> Hình ảnh những người lính Tây Tiến trong đoạn thơ này thấm đẫm tính chất bi tráng, chói ngời vẻ đẹp lí tưởng, mang dáng vẻ của những anh hùng kiểu chinh phu thuở xưa một đi không trở lại.

d. Nghệ thuật thể hiện

– Thể thơ 7 tiếng chắc khoẻ mang giọng điệu hào hùng như một khúc quân hành.
– Kết hợp hài hoà giữa cái nhìn hiện thực với cảm hứng lãng mạn.
– Những vần thơ giàu chất nhạc, chất hoạ, nghệ thuật chạm khắc…
– Hình ảnh thơ vừa gân guốc, khoẻ khoắn, vừa mềm mại, trữ tình.
– Quang Dũng đã phát huy sức mạnh của thủ pháp tương phản – đối lập, một trong những yếu tố nghệ thuật mang dấu ấn thi pháp của chủ nghĩa lãng mạn.
– Ngôn ngữ vừa giản dị, trẻ trung vừa có yếu tố cổ điển trang trọng ở những từ Hán Việt.
– Cách nói giảm, nói tránh kết hợp với bút pháp phóng đại, lí tưởng hoá…
3. Kết bài 
– Tây Tiến là sự kết tinh những sắc thái vừa độc đáo vừa đa dạng của ngòi bút Quang Dũng. Bài thơ nói chung, đoạn thơ nói riêng đã góp vào bảo tàng bức chân dung người lính Tây Tiến rất độc đáo vừa hào hùng vừa hào hoa.

2,0đ

0,5đ

0,5đ

0,25đ

1,5đ

1,5đ

0,5đ