Chương 1. ESTE – LIPIT

Phần 1. Tóm tắt lí thuyết .

        Bài 1. ESTE

                   I. Khái niệm : Khi thay nhóm OH ở nhóm cacboxyl của axit cacboxylic bằng nhóm OR thì được este Este đơn chức RCOOR’ Trong đó R là gốc hidrocacbon hay H;       R’ là gốc hidrocacbon

-Este no đơn chức : CnH2nO2 ( với n ³ 2)

-Tên của este : Tên gốc R’ + tên gốc axit RCOO (đuôi at)

    Vd : CH3COOC2H5 : Etylaxetat

           CH2=CH- COOCH3 : metyl acrylat

                 II. Lí tính :

       - nhiệt độ sôi ,độ tan trong nước thấp hơn axit và ancol có cùng số cacbon : axit > ancol > este

        - Một số mùi đặc trưng : Isoamyl axetat : mùi chuối chín ; Etyl butiat ,etyl propionat có mùi dứa

                 III Tính chất hóa học :

                       1.Thủy phân trong môi trường axit : tạo ra 2 lớp chất lỏng , là phản ứng thuận nghịch (2 chiều )

                                          

                      2. Thủy phân trong môi trường bazơ ( Phản ứng xà phòng hóa ) : là phản ứng 1 chiều

                                            

                      3. Phản ứng ở gốc hidrocacbon 

                          a) Phản ứng trùng hợp 

                         

 

                       b) Phản ứng cộng vào gốc không no

                                     

               4. Phản ứng giống andehit của este HCOOR’ (phản ứng tráng gương và khử Cu(OH)2/OH- tạo ra Cu2O↓đỏ gạch)

                        

               5. Phản ứng khử este bởi líti-nhôm hiđrua LiAlH4 thành ancol bậc I

                                

         IV. Điều chế :

                      

                Bài 2. LIPIT

I. Khái niệm:Lipit là những hợp chất hữu cơ có trong tế bào sống, không hòa tan trong nước nhưng tan nhiều trong dung môi hữu cơ không phân cực.

II. Chất béo:

        1/ Khái niệm: Chất béo là trieste của glixerol với axit béo có mạch cacbon dài ( C ≥ 16) gọi chung là triglixerit hay triaxylglixerol.

                             

                    Vd:[CH3(CH2)16COO]3C3H5 : tristearoylglixerol (tristearin)

                 *Các axit béo thường gặp:

                               + Axit béo no: C15H31COOH: axit panmitic

                                                      C17H35COOH: axit stearic

                               + Axit béo không no C17H33COOH: axit oleic (1 nối đôi)

                                                       C17H31COOH: axit linoleic (2 nối đôi)

            2/ Tính chất vật lí: - Ở nhiệt độ thường,chất béo ở trạng thái lỏng khi trong phân tử có gốc hidrocacbon không no. Ở trạng thái rắn khi trong phân tử có gốc hidrocacbon no.

            3/ Tính chất hóa học 

                

Phần 2: Trắc nghiệm lý thuyết

Câu 1: Số đồng phân este ứng với công thức phân tử C3H6O2 là

A. 5.                   B. 4.                     C. 2.                  D. 3.

Câu 2: Số đồng phân este ứng với công thức phân tử C4H8O2 là

A. 2.                    B. 3.                    C. 4.                  D. 5.

Câu 3: Chất X có công thức phân tử C3H6O2, là este của axit axetic. Công thức cấu tạo thu gọn của X là

A. C2H5COOH.                  B. HO-C2H4-CHO.                 C. CH3COOCH3.                 D. HCOOC2H5.

Câu 4: Este etyl axetat có công thức là

A. CH3CH2OH.                   B. CH3COOH.                        C. CH3COOC2H5.               D. CH3CHO.

Câu 5: Đun nóng este HCOOCH3 với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH, sản phẩm thu được là

A. CH3COONa và C2H5OH.                                        B. HCOONa và CH3OH.

C. HCOONa và C2H5OH.                                            D. CH3COONa và CH3OH.

Câu 6: Este etyl fomiat có công thức là

A. CH3COOCH3.                B. HCOOC2H5.                       C. HCOOCH=CH2.               D. HCOOCH3.

Câu 7: Đun nóng este CH3COOC2H5 với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH, sản phẩm thu được là

A. CH3COONa và CH3OH.                                           B. CH3COONa và C2H5OH.

C. HCOONa và C2H5OH.                                              D. C2H5COONa và CH3OH.

Câu 8: Hợp chất Y có công thức phân tử C4H8O2. Khi cho Y tác dụng với dung dịch NaOH sinh ra chất Z có công thức C3H5O2Na. Công thức cấu tạo của Y là

A. C2H5COOC2H5.                    B. CH3COOC2H5.                  C. C2H5COOCH3.                        D. HCOOC3H7.

Câu 9: Thủy phân este X trong môi trường kiềm, thu được natri axetat và ancol etylic. Công thức của X là

A. C2H3COOC2H5.                    B. CH3COOCH3.                     C. C2H5COOCH3.                        D. CH3COOC2H5.

Câu 10: Este metyl acrilat có công thức là

A. CH3COOCH3.                        B. CH3COOCH=CH2.              C. CH2=CHCOOCH3.                  D. HCOOCH3.

Câu 11: Este vinyl axetat có công thức là

A. CH3COOCH3.                        B. CH3COOCH=CH2.             C. CH2=CHCOOCH3.                   D. HCOOCH3.

Câu 12: Đun nóng este CH2=CHCOOCH3 với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH, sản phẩm thu được là

A. CH2=CHCOONa và CH3OH.                                       B. CH3COONa và CH3CHO.

C. CH3COONa và CH2=CHOH.                                       D. C2H5COONa và CH3OH.

Câu 13: Khi đốt cháy hoàn toàn một este no, đơn chức thì số mol CO2 sinh ra bằng số mol O2 đó phản ứng. Tên gọi của este là

A. n-propyl axetat.                       B. metyl axetat.                     C. etyl axetat.                                  D. metyl fomiat.

Câu 14: Cho glixerol phản ứng với hỗn hợp axit béo gồm C17H35COOH và C15H31COOH, số loại trieste được tạo ra tối đa là ( số trieste = n 2 (n+1)/2).

A. 6.                                             B. 3.                                    C. 5.                                                    D. 4.

Câu 15: Khi thuỷ phân chất béo trong môi trường kiềm thì thu được muối của axit béo và

A. phenol.                                   B. glixerol.                            C. ancol đơn chức.                             D. este đơn chức.

Câu 16: Khi xà phòng hóa tristearin ta thu được sản phẩm là

A. C15H31COONa và etanol.                                   B. C17H35COOH và glixerol.

C. C15H31COOH và glixerol.                                   D. C17H35COONa và glixerol.

Câu 17: Khi xà phòng hóa tripanmitin ta thu được sản phẩm là

A. C15H31COONa và etanol.                                   B. C17H35COOH và glixerol.

C. C15H31COONa và glixerol.                                 D. C17H35COONa và glixerol.

Câu 18: Khi xà phòng hóa triolein ta thu được sản phẩm là

A. C15H31COONa và etanol.                                   B. C17H35COOH và glixerol.

C. C15H31COONa và glixerol.                                  D. C17H33COONa và glixerol.

Câu 19: Este có CTPT C3H6O2 có gốc ancol là etyl thì axit tạo nên este đó là

A. axit axetic                      B. Axit propanoic                       C. Axit propionic                   D. Axit fomic

Câu 20: Metyl propionat là tờn gọi của hợp chất cú cụng thức cấu tạo nào sau đây?

A. HCOOC3H7                  B. C2H5COOCH3                    C. C3H7COOH                      D. CH3COOC2H5

Câu 21: Este C4H8O2 tham gia được phản ứng tráng bạc, có công thức cấu tạo như sau

A. HCOOC2H5.                 B. C2H5COOCH3.                    C. CH3COOCH=CH2.           D. HCOOCH2CH2CH3.

Câu 22: Trong các hợp chất sau, hợp chất nào thuộc loại chất béo?

A. (C17H31COO)3C3H5.                                  B. (C16H33COO)3C3H5.

C. (C6H5COO)3C3H5                                     . D. (C2H5COO)3C3H5.

Câu 23. Cho các phát biểu sau

a. khi đun chất béo với dung dịch NaOH thì thu được xà phòng.

b. Phản ứng este hóa là phản ứng một chiều.

c. Etyl axetat có phản ứng với Na.

d. Phản ứng của este với dung dịch kiềm gọi là phản ứng xà phòng hóa.

e. Chất béo là trieste của glixerol với các axit béo.

Số phát biểu đúng là          A. 1                   B. 2                   C. 3                     D. 4

Câu 24: Để điều chế xà phòng, người ta có thể thực hiện phản ứng

A. Đun nóng axít béo với dd kiềm                                    B. Đun nóng glixerol với axít béo

C. Đun nóng lipit với dd kiềm                                           D. A, C đúng

Câu 25: Sắp xếp theo đúng thứ tự nhiệt độ sôi của các chất: Ancol etylic, Axitaxetic, etylaxetat

A. Ancol etylic< Axitaxetic< etylaxetat                               B. Ancol etylic

C. etylaxetat < Ancol etylic< Axitaxetic                               D. etylaxetat < Axitaxetic < Ancol etylic

Câu 26 : Không nên dùng xà phòng khi giặt rửa với nước cứng vì:

A. Xuất hiện kết tủa làm giảm tác dụng giặt rửa và ảnh hưởng đến chất lượng sợi vải.

B. Gây hại cho da tay.

C. Gây ô nhiễm môi trường.

D. Tạo ra kết tủa CaCO3, MgCO3 bám lên sợi vải.

Câu 27: Chất giặt rửa tổng hợp có ưu điểm là

A. có thể dùng để giặt rửa cả trong nước cứng

B. rẻ tiền hơn xà phòng

C. dễ tìm

D. có khả năng hoà tan tốt trong nước

Câu 28: Hợp chất mạch hở X có CTPT C3 H 6 O2 . X không tác dụng với Na và X có thể cho phản ứng tráng gương. CTCT của X là:

A. CH3 -CH2 -COOH                                                 B. HO-CH2 -CH2 -CHO

C. HCOOC2H5                                                          D. CH3 -COOCH3

Câu 29: Nhiệt độ sôi của C2 H 5 OH, CH3 CHO, CH3 COOH, CH3COOCH3 giảm dần theo:

A. CH3 COOH > C2 H 5 OH > CH3 COOCH3 > CH3CHO

B. CH3 COOH > CH3 COOCH3 > C2 H 5 OH > CH3CHO

C. C2 H 5 OH > CH3 COOH > CH3CHO> CH3COOCH3

D. C2 H 5 OH > CH3 CHO > CH3COOCH3 > CH3 COOH

Câu 30: Thủy phân este X trong môi trường kiềm, thu được natri axetat và ancol etylic. Công thức của X là

A. C2H3COOC2H5.                               B. CH3COOCH3.

C. C2H5COOCH3.                                 D. CH3COOC2H5.

 Câu 31: Có thể gọi tên este (C17H33COO)3C3H5 là

A. triolein                    B. tristearin                  C. tripanmitin                  D. Stearic

 

Phần 3: Các dạng bài tập thường gặp

Ví dụ 1: Đốt cháy hoàn toàn 1,48 g este A thu được 2,64g CO2 và 1,08 g H2O. Tìm CTPT của A.

A. C2H4O2                    B. C3H6O2                          C. C4H8O2                     D. C3H4O2

Ví dụ 2: Đốt hoàn toàn 4,2g một este E thu được 6,16g CO2 và 2,52g H2O. Công thức cấu tạo của E là

A. HCOOC2H5.              B. CH3COOC2H5.            C. CH3COOCH3.             D. HCOOCH3.

Ví dụ 3 : Este X tạo bởi ancol no đơn chức và axit cacboxylic không no (có 1 liên kết đôi) đơn chức. Đốt cháy m mol X thu được 22,4 lít CO2 (đktc) và 9g H2O .Giá trị của m là bao nhiêu trong các số cho dưới đây?

A. 1 mol                          B. 2 mol                             C. 3 mol                             D. Kết quả khác

Ví dụ 4: Đốt cháy hoàn toàn 0,1 gam một chất hữu cơ X cần 4,48 lít khí oxi (đkc) thu được  . Biết rằng X tác dụng với NaOH tạo ra hai chất hữu cơ. CTCT của X là:

A. HCOOC3H7               B. HCOOCH3                   C. CH3COOC2H5              D. C2H5COOCH3

Ví dụ 5: (ĐH B-09) Hỗn hợp X gồm hai este no, đơn chức, mạch hở. Đốt cháy hoàn toàn một lượng X cần dùng vừa đủ 3,976 lít khí O2 (ở đktc), thu được 6,38 gam CO2. Mặt khác, X tác dụng với dung dịch NaOH, thu được một muối và hai ancol là đồng đẳng kế tiếp. Công thức phân tử của hai este trong X là

A. C2H4O2 và C3H6O2                                                        B. C3H4O2 và C4H6O2

C. C3H6O2 và C4H8O2                                                        D. C2H4O2 và C5H10O2

Ví dụ 1: Đốt cháy hoàn toàn 1 mol este X thu được 3 mol khí CO2. Mặt khác khi xà phòng hóa 0,1 mol este trên thu được 8,2 gam muối chứa natri. Tìm CTCT của X .

A. HCOOC3H7                          B. HCOOCH3                             C. CH3COOC2H5                                D. C2H5COOCH3

Ví dụ 2: Cho 20 gam một este X (có phân tử khối là 100 đvC) tác dụng với 300 ml dung dịch NaOH 1M. Sau phản ứng, cô cạn dung dịch thu được 23,2 gam chất rắn khan. Công thức cấu tạo của X là

A. CH 2 =CHCH 2 COOCH 3 .                                                     B. CH 3 COOCH=CHCH 3 .

C. C 2 H 5 COOCH=CH 2 .                                                          D. CH 2 =CHCOOC 2 H 5 .

Ví dụ 3: Xà phòng hóa 8,8 gam etyl axetat bằng 200 ml dung dịch NaOH 0,2M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được chất rắn khan có khối lượng là

A. 8,2 gam.                           B. 8,56 gam.                            C. 3,28 gam.                       D. 10,4 gam.

Ví dụ 4: X là một este no đơn chức, có tỉ khối hơi đối với CH4 là 5,5. Nếu đem đun 2,2 gam este X với dung dịch NaOH (dư), thu được 2,05 gam muối. Công thức cấu tạo thu gọn của X là

A. HCOOCH2CH2CH3.                         B. C2H5COOCH3.                       C. CH3COOC2H5.                     D. HCOOCH(CH3)2.

Ví dụ 5: Xà phòng hoá hoàn toàn 1,99 gam hỗn hợp hai este bằng dung dịch NaOH thu được 2,05 gam muối của một axit cacboxylic và 0,94 gam hỗn hợp hai ancol là đồng đẳng kế tiếp nhau. Công thức của hai este đó là

A. CH3COOC2H5 và CH3COOC3H7.                                          B. C2H5COOCH3 và C2H5COOC2H5.

C. CH3COOCH3 và CH3COOC2H5.                                            D. HCOOCH3 và HCOOC2H5.

Ví dụ 1. Tỷ khối hơi của một este so với không khí bằng 2,07 . CTPT của este là:

A. C2H4O2                    B. C3H6O2                         C. C4H8O2                          D. C5H10O2

Ví dụ 2. Este A điều chế từ ancol metylic có tỉ khối so với oxi là 2,3125. Công thức của A là:

A. C 2 H 5 COOC 2 H 5 .                                              B. CH 3 COOCH 3 .

C. CH 3 COOC 2 H 5 .                                                  D. C 2 H 5 COOCH 3

Ví dụ 3. Este A điều chế từ ancol metylic có tỉ khối so với metan là 3,75. Công thức của A là:

A. C 2 H 5 COOCH 3 .                    B. HCOOCH 3 .                     C. C 2 H 5 COOC 2 H 5 .                           D. HCOOC 2 H 5 .

Ví dụ 4. Este A điều chế từ ancol metylic có tỉ khối so với metan là 3,75. Công thức của A là:

A. C 2 H 5 COOCH 3 .                    B. HCOOCH 3 .                      C. C 2 H 5 COOC 2 H 5 .                          D. HCOOC 2 H 5

Ví dụ 1: Đun 12 gam axit axetic với 13,8 gam etanol (có H2SO4 đặc làm xúc tác) đến khi phản ứng đạt tới trạng thái cân bằng, thu được 11 gam este. Hiệu suất của phản ứng este hoá là

A. 62,5%.                              B. 75%.                                 C. 55%.                                   D. 50%.

Ví dụ 2: Đun nóng 6,0 gam CH3COOH với 6,0 gam C2H5OH (có H2SO4 làm xúc tác, hiệu suất phản ứng este hoá bằng 50%). Khối lượng este tạo thành là

A. 6,0 gam.                           B. 4,4 gam.                           C. 8,8 gam.                             D. 5,2 gam

 

Ví dụ 1. Xà phòng hóa hoàn toàn 37,0 gam hỗn hợp 2 este là HCOOC2H5 và CH3COOCH3 bằng dung dịch NaOH, đun nóng. Khối lượng NaOH cần dùng là

A. 8,0g                                       B. 20,0g                                     C. 16,0g                                    D. 12,0g 

 Ví dụ 2. Xà phòng hóa 22,2g hỗn hợp 2 este là HCOOC2H5 và CH3COOCH3 đã dùng hết 200 ml dd NaOH . Nồng độ mol/l của dung dịch NaOH là.

A. 0,5                                         B. 1 M                                         C. 1,5 M                                    D. 2M

Ví dụ 3. Xà phòng hóa hoàn toàn 17,6 gam hỗn hợp 2 este là etyl axetat và metyl propionat bằng lượng vừa đủ V (ml) dung dịch NaOH 0,5M. Giá trị V là

A. 200 ml.                                  B. 500 ml.                                   C. 400 ml.                                  D. 600 ml.

Áp dụng ĐLBT KL: mchất béo + mNaOH = mxà phòng + mglixerol => m của chất cần tìm

Ví dụ 1. Đun nóng chất béo cần vừa đủ 40 kg dung dịch NaOH 15%, giả sử phản ứng xảy ra hoàn toàn. Khối lượng (kg) glixerol thu được là

A. 13,8                            B. 4,6                         C. 6,975                                 D. 9,2

Ví dụ 2. Xà phòng hóa hoàn toàn 17,24 gam chất béo cần vừa đủ 0,06 mol NaOH. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được khối lượng xà phòng là

A. 16,68 gam.                         B. 18,38 gam.                       C. 18,24 gam.                        D. 17,80 gam.

Ví dụ 3. Đun nóng 4,03 kg panmitin với lượng dư dung dịch NaOH thì thu được bao nhiêu kg xà phòng chứa 72% muối natri panmitat ?

A. 5,79                             B. 4,17                         C. 7,09                                  D. 3,0024

Ví dụ 3. Khối lượng Glixerol thu được khi đun nóng 2,225 kg chất béo (loại tristearin) có chứa 20% tạp chất với dung dịch NaOH. (coi như phản ứng xảy ra hoàn toàn) là:

A. 1,78 kg.                        B. 0,184 kg.                   C. 0,89 kg.                      D. 1,84 kg

Dạng 7: Xác định chỉ số axit, chỉ số este hóa, chỉ số xà phòng hóa. Toán về chất béo

- Chỉ số axit: là số mg KOH cần để trung hoà axit béo tự do có trong 1g chất béo.

- Chỉ số xà phòng hoá: là tổng số mg KOH cần để xà phòng hoá glixerit và trung hoà axit béo tự do có trong 1g chất béo.

            => Chỉ số xà phòng hóa = Chỉ số este hóa + chỉ số axit

- Chỉ số iot: là số gam iot có thể cộng hợp vào các liên kết bội có trong 100g chất béo.

Ví dụ 1: Để trung hoà lượng axit tự do có trong 14 gam một mẫu chất béo cần 15ml dung dịch KOH 0,1M. Chỉ số axit của mẫu chất béo trên là

A. 4,8.                        B. 6,0.                          C. 5,5.                              D. 7,2.

Ví dụ 2: Xà phòng hoá hoàn toàn 17,24 gam chất béo cần vừa đủ 0,06 mol NaOH. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được khối lượng xà phòng là

A. 17,80 gam.                           B. 18,24 gam.                                 C. 16,68 gam.                                    D. 18,38 gam.

 Ví dụ 3: Thuỷ phân hoàn toàn chất béo E bằng dung dịch NaOH thu được 1,84g glixerol và 18,24g muối của axit béo duy nhất. Chất béo đó là

A. (C17H33COO)3C3H5.                                         B. (C17H35COO)3C3H5.                             

C. (C15H31COO)3C3H5.                                         D. (C15H29COO)3C3H5.

Ví dụ 4: Để trung hòa hết 4g chất béo có chỉ số axit bằng 7 cần 1 lượng NaOH là

A. 0,028g                          B. 0,02g                         C. 0,28g                               D. 0,2g

Ví dụ 5: Khi xà phòng hóa hoàn toàn 2,52g chất béo cần 90 ml dung dịch KOH 0,1m. Chỉ số xà phòng hóa của chất béo là

A. 200                             B. 190                                    C.210                                      D.180

Ví dụ 6: Khi xà phòng hóa hoàn toàn 2,52g chất béo X có chỉ số xà phòng hóa là 200 thu được 0,184g glixerol. Chỉ số axit của X là

A. 10,15                                  B. 66,67                                      C. 55,55                                 D. 67,87

Phần 4. Trắc nghiệm chương 1

Câu 1: Este nào không thu được bằng phản ứng giữa axit và ancol?

A Allyl axetat                                  B Vynyl axetat                                    C Etyl axetat                            D Metyl arcrylat

Câu 2: Thủy phân este X trong môi trường kiềm thu được natri axetat và rượu etylic. Công thức của X là

A Etyl propionat                             B Etyl axetat                              C Metyl axetat                             D Metyl propionat

Câu 3: Ứng dụng của este trong cuộc sống cũng như trong công nghiệp là:

A Được dùng điều chế polime để sản xuất chất dẻo

B Dùng làm hương liệu trong CN thực phẩm

C Dùng làm dung môi

D Tất cả đều đúng

Câu4: Khi xà phòng hóa tristearin ta thu được sản phẩm là:

A C17H35COONa và glixerol                                                      B C17H35COOH và glixerol

C C17H31COONa và etanol                                                       D C15H31COONa và glixerol

Câu 5: Cho sơ đồ: CH4 →A →B →C → D →E →CH4. Hai chất C, D lần lượt là:

A CH3COOH và CH3COONa                                                      B CH3CHO và CH3COOH

C CH3COOH và CH3COO-CH=CH2                                           D C2H5OH và CH3COOH

Câu 6: Ở điều kiện thường chất béo tồn tại ở dạng:

A Lỏng hoặc rắn                                B Lỏng hoặc khí                             C Lỏng                             D Rắn

Câu 7: Cho hỗn hợp hai chất hữu cơ mạch thẳng X, Y tác dụng với NaOH dư thu được một rượu đơn chức và một muối của một axit hữu cơ đơn chức. Nhận xét nào sau đây không đúng?

A X, Y là 2 este đơn chức của cùng một axit                                    B X một axit hữu cơ đơn chức, Y rượu đơn chức

C X rượu đơn chức, Y là một este đơn chức được tạo ra từ rượu X

D X axit đơn chức, Y là một este đơn chức được tạo ra từ axit X

Câu 8: Thủy phân este E có công thức phân tử C4H8O2 (có mặt H2SO4 loãng), thu được 2 sản phẩm hữu cơ X và Y. Tử X có thể điều chế trực tiếp ra Y bằng 1 phản ứng duy nhất. Tên gọi của E là:

A Propyl fomat                               B Etyl axetat                              C Metyl propionat                               D Ancol etylic

Câu 9: Hợp chất X đơn chức có công thức đơn giản nhất là CH2O. X tác dụng với dung dịch NaOH nhưng không tác dụng với Natri. Công thức cấu tạo của X là:

A CH3COOCH3                                  B HCOOCH3                                 C CH3COOH                                      D OHCCH2OH

Câu 10: Số đồng phân đơn chức và tạp chức ứng với công thức phân tử C3H6O2 là:

A 3 và 4                      B 3 và 3                         C 2 và 3                              D 2 và 5

Câu 11: Có bao nhiêu este có công thức phân tử C4H6O2 và chúng đều có thể tạo ra từ phân tử este hóa?

A 5                               B 2                             C 4                            D 1

Câu 12: Cho các chất có công thức cấu tạo như sau: HOCH2-CH2OH (X);  HOCH2-CH2-CH2OH (Y);  HOCH2-CHOH-CH2OH (Z);  CH3-CH2-O-CH2-CH3 (R);  CH3-CHOH-CH2OH (T). Những chất tác dụng được với Cu(OH)2 tạo thành dung dịch màu xanh lam là

A X, Y, Z, T.                       B Z, R, T.                             C X, Y, R, T.                           D X, Z, T.

Câu 13: Phát biểu nào sau đây không đúng

A Chất béo là Trieste của glixerol với các axit monocacboxylic có mạch cacbon dài không phân nhánh.

B Chất béo chứa chủ yếu các gốc không no của axit thường là chất lỏng ở nhiệt độ phòng.

C Phản ứng thủy phân chất béo trong môi trường kiềm là phản ứng thuận nghịch.

D Chất béo chứa chủ yếu các gốc no của axit thường là chất rắn ở nhiệt độ phòng.

Câu 14: Lipit là những chất hữu cơ có trong tế bào sống và?

A Tan trong nước và được dùng làm dung môi hữu cơ không phân cực

B Không tan trong nước nhưng tan nhiều trong dung môi hữu cơ không phân cực

C Tan trong nước và tan nhiều trong dung môi hữu cơ không phân cực

D Không tan trong nước và không tan dung môi hữu cơ không phân cực

Câu 15: Axit béo là?

A Những axit đơn chức có mạch cacbon ngắn phân nhánh

B Những axit đơn chức có mạch cacbon dài phân nhánh

C Những axit đơn chức có mạch cacbon ngắn, không phân nhánh

D Những axit đơn chức có mạch cacbon dài, không phân nhánh

Câu 16: Cho các chất có công thức cấu tạo dưới đây, chất nào là este: a. CH3CH2COOCH3 ;b. CH3OOCCH3; c. HOOCCH2CH2OH; d. HCOOC2H5

A a, b, c, d                        B a, c, d                        C a, b, d                       D b, c, d

Câu 17: Chất béo có tính chất chung nào với este?

A Tham gia phản ứng xà phòng hóa                                     

B Tham gia phản ứng thủy phân trong môi trường bazơ

C Tham gia phản ứng thủy phân trong môi trường axit và trong môi trường bazơ

D Tham gia phản ứng thủy phân trong môi trường axit

Câu 18: Số đồng phân cấu tạo có chức este là dẫn xuất của benzen có công thức phân tử C8H8O2 là:

A 3                            B 6                      C 5                         D 4

Câu 19: Chất béo nào sau đây tồn tại trạng thái lỏng ở điều kiện thường?

A (C15H31COO)3C3H5                                                                  B (C17H31COO)3C3H5           

C C15H31COOC3H5(OOCC17H35)2                                             D (C17H35COO)3C3H5

Câu 20: Chất béo là?

A Đieste của glixerol với các axit                                              B Trieste của glixerol với các axit

C Đieste của glixerol với các axit béo                                       D Trieste của glixerol với các axit béo

Câu 21: Hợp chất X có công thức cấu tạo: CH3OOCCH2CH3. Tên gọi của X là:

A Etyl axetat                                B Metyl axetat                                  C Metyl propionat                             D Propyl axetat

Câu 22: Hợp chất hữu cơ X có công thức C4H8O2. Thủy phân X trong môi trường axit thu được 2 chất hữu cơ Y, Z. Oxi hóa Y thu được Z. X là:

A Metyl axetat                      B Etyl propionat                      C Etyl axetat                    D Metyl propionat

Câu 23: Thủy phân este X trong môi trường kiềm thu được natri axetat và rượu metylic. Công thức của X là

A Etyl propionat                   B Metyl axetat                          C Metyl propionat                       D Etyl axetat

Câu 24: Số hợp chất hữu cơ đơn chức, có công thức phân tử C2H4O2 và tác dụng được với dung dịch NaOH là 

A 1                                      B 3                                C 4                            D 2

Câu 25: Chất béo có đặc điểm chung nào sau đây:

A Không tan trong nước, nặng hơn nước, có thành phần chính của dầu, mỡ động, thực vật.

B Là chất lỏng, không tan trong nước, nhẹ hơn nước, có thành phần chính của dầu, mỡ động, thực vật.

C Là chất rắn, không tan trong nước, nhẹ hơn nước, có thành phần chính của dầu, mỡ động, thực vật.

D Không tan trong nước, nhẹ hơn nước, có thành phần chính của dầu, mỡ động, thực vật.

Câu 26: Este X no, đơn chức, mạch hở có phần trăm khối lượng oxi xấp xỉ bằng 36,364%. Công thức phân tử của X là

A. C2H4O2..                            B. C4H8O2.                               C. C3H6O2.                              D. CH2O2.

Câu 27: Cho các chất sau: CH3 OH (1); CH3 COOH (2); HCOOC2 H 5 (3). Thứ tự nhiệt độ sôi giảm dần là

A. (3);(1);(2).                               B. (2);(1);(3).                      C. (1);(2);(3).                  D. (2);(3);(1).

Câu 28: metyl fomiat có công thức phân tử là:

A. HCOOCH3 .                           B. CH3 COOCH3 .                          C. CH3 COOC2 H 5 .                           D. HCOOC2 H 5 .

Câu 29: Este có công thức phân tử CH3COOCH3 có tên gọi là:

A. metyl axetat.                          B. vinyl axetat.                              C. metyl fomiat.                               D. metyl propionat.

Câu 30: Phát biểu nào sau đây là không đúng?

A. Phản ứng thuỷ phân este trong môi trường axit có tính thuận nghịch.

B. Công thức chung của este giữa axit no đơn chức và rượu no đơn chức là CnH2n O2 (n ≥ 2).

C. phản ứng xà phòng hóa este là phản ứng không có tính thuận nghịch.

D. Este là sản phẩm của phản ứng este hoá giữa axit hữu cơ hoặc axit vô cơ với ancol.

Câu 31: Phát biểu nào sau đây là đúng:
A. tất cả các este phản ứng với dung dịch kiềm luôn thu được sản phẩm cuối cùng là muối và ancol.

B. phản ứng giữa axit hữu cơ và ancol khi có H2SO4 đặc là phản ứng một chiều.

C. khi thủy phân chất béo luôn thu được C2H4(OH)2.

D. phản ứng thủy phân chất béo trong môi trường axit hoặc bazơ luôn thu được glixerol.

Câu 32: Chất nào sau đây tham gia phản ứng tráng gương:

A. CH3 COOH.                             B. C3 H 7 COOH.                       C. HCOOC3 H 7 .                      D. CH3 COOCH3 .

Câu 33: Este A điều chế từ ancol metylic có tỉ khối so với metan là 3,75. Công thức của A là:

A. C2 H 5 COOCH3 .                         B. HCOOCH3 .                       C. C2 H 5 COOC2 H 5 .                           D. HCOOC2 H 5 .

Câu 34: Phản ứng nào sau đây xảy ra:

A. CH3 COOCH3 + Na.             B. CH3 COOH + AgNO3 /NH 3 .              C. CH3 COOCH3 + NaOH.                    D. CH3OH + NaOH

Câu 35: Este X có CTPT C4 H 8 O2 có thể được tạo nên từ ancol metylic và axit nào dưới đây

A. Axit propionic.                        B. Axit butiric.                  C. Axit fomic.                            D. Axit axetic.

Câu 36: Phản ứng hóa học đặc trưng của este là:

A. Phản ứng trung hòa.                    B. Phản ứng xà phòng hóa.               C. Phản ứng oxi hóa.                    D. Phản ứng este hóa.

Câu 37: Thuỷ phân este trong môi trường kiềm, khi đun nóng, gọi là phản ứng:

A. Xà phòng hoá                        B. Este hoá                      C. Hiđrat hoá                     D. Kiềm hoá

Câu 38. Khi 8,8g este đơn chức mạch hở X tác dụng 100ml dd KOH 1M (vừa đủ) thu được 4,6g một ancol Y. Tên gọi của X là:

A. etyl fomat                             B. etyl propionat                       C. etyl axetat                   D. propyl axetat

Câu 39. Một este đơn chức A có phân tử lượng 88.Cho 17,6g A tác dụng với 300 ml dd NaOH 1M, đun nóng.Cô cạn hỗn hợp sau phản ứng được 23,2g rắn khan.Biết phản ứng xảy ra hoàn toàn.CTCT A là:

A.HCOOCH(CH3)2                            B.CH3CH2COOCH3                          C.C2H3COOC2H5                    D.HCOOCH2CH2CH3

Câu 40: Cho 1,84 g axit fomic tác dụng với ancol etylic, nếu H = 25% thì khối lượng este thu được là:

A. 0,75 gam.                       B. 0,74 gam.                          C. 0,76 gam.                             D. Kết qủa khác.

Câu 41: Một este đơn chức A có tỉ khối so với khí metan là 5,5. Cho 17,6 g A tác dụng với 300 ml dung dịch NaOH 1M đun nóng, cô cạn hỗn hợp sau phản ứng thu được 20,4 g chất rắn khan. Công thức cấu tạo của este A là

A. n – propyl fomiat                            B. iso – propyl fomiat                         C. etyl axetat                        D. metyl propionat

Câu42: Cho 26,8 gam hỗn hợp gồm este metylfomiat và este etylfomiat tác dụng với 200 ml dung dịch NaOH 2M thì vừa đủ. Thành phần % theo khối lượng của este metylfomiat là:

A. Kết qủa khác.                           B. 68,4%.                     C. 55,2%.                          D. 44,8%.

Câu 43: Đốt cháy hoàn toàn một lượng hỗn hợp gồm etyl axetat và etyl propionat thu được 15,68 lit khí CO2 (đktc). Khối lượng H2O thu được là

A. 25,2 gam                                  B. 50,4 gam                         C. 12,6 gam                       D. 100,8 gam

Câu 44: Mệnh đề không đúng là:

A. CH3 CH2 COOCH=CH2 có thể trùng hợp tạo polime.

B. CH3 CH2 COOCH=CH2 cùng dãy đồng đẳng với CH2 = CHCOOCH3 .

C. CH3 CH2 COOCH=CH2 tác dụng được với dung dịch brom.

D. CH3 CH2 COOCH=CH2 tác dụng với dung dịch NaOH thu được anđêhit và muối.

Câu 45: Ứng với công thức C4H8O2 có bao nhiêu đồng phân đơn chức?

A. 5                           B. 3                          C. 6                             D. 4

Câu 46 Cho 8,8 gam etyl axetat tác dụng với 150 ml dung dịch NaOH 1M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thì khối lượng chất rắn khan thu được là bao nhiêu?

A. 8,2 gam                         B. 10,5 gam.                        C. 12,3 gam                      D. 10,2 gam

Câu 47: Cho 9,2g axit fomic t.dụng với ancol etylic dư thì thu được 11,3 g este.Hiệu suất của p.ứng là:

A. 65,4%.                          B. 76,4%.                             C. Kết qủa khác.                D. 75,4%.

Câu 48: Chất nào sau đây tham gia phản ứng tráng gương:

A. HCOOCH3 .                 B. Tất cả đều được.             C. HCOOC3 H 7 .              D. HCOOH.

Câu 49: Số đồng phân este của C4H8O2 là?

A. 4                                   B. 5                                     C. 2                                     D. 3

Câu 50: Xà phòng hóa 6,6 gam etyl axetat bằng 100 ml dung dịch NaOH 0,2M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được chất rắn khan có khối lượng là

A. 1,64 gam.                     B. 4,28 gam.                      C. 5,20 gam.                       D. 4,10 gam

Bài viết gợi ý: