Đề bài: Phân tích đoạn văn miêu tả cảnh Chí Phèo
hồi sinh trong buổi sáng lần đầu hắn tỉnh rượu.
Bài làm
Nam Cao là nhà văn nhân hậu nên ông không thể để nhân vật của mình trượt dài trên con đường tội lỗi. Chính vì vậy, để Chí Phèo được Hồi Sinh, thoát khỏi bi kịch lưu manh hóa. Biểu hiện đầu tiên của sự thức tỉnh của Chí Phèo và sự quay về của những cảm nhận. Điều đó được tác giả thể hiện qua một đoạn văn ngắn nhưng đầy ý nghĩa.
Để biến một con quỷ dữ trở thành một người khao khát hiện lương đòi hỏi rất nhiều và bút lực của Nam Cao. Ông phải đưa ra được nguyên nhân của sự thức tỉnh thật phù hợp và thuyết phục. Nam Cao với tài năng của mình đã chuyển biến hai chặng cuộc đời Chí Phèo rất khéo léo, rất ngọt với lý do đầu tiên là do tỉnh rượu.
Sau đêm gặp Thị Nở, Chí Phèo đã có một buổi sáng đầu tiên tỉnh táo từ khi ra tù. Cũng bởi vậy mà những cảm nhận, ý thức đã trở về với hắn. Từ một người mất đi nhận thức về không gian và thời gian, giờ đây khi đã có những cảm nhận về cuộc sống. Đó là ánh sáng, là âm thanh: Chí biết lắng nghe những âm thanh của thiên nhiên và ấm áp hơn là cảnh của cuộc sống sinh hoạt: "Tiếng chim hót ngoài kia vui vẻ quá. Có tiếng cười nói của những người đi chợ. Tiếng anh chài lưới gỗ mái chèo đuổi cá". Sau khi cảm nhận về cuộc sống, Chí bắt đầu có những cảm nhận về bản thân. Hắn nuối tiếc cho quá khứ bởi giấc mơ bình dị của mình. Và rồi, hắn lại thấy buồn cho hiện tại vì cảm thấy mình đã già, đã đến "cái dốc bên kia của cuộc đời". Kể từ đó, Chí lo sợ cho tương lai, "trông thấy trước tuổi già của hắn, đói rét và ốm đau và cô độc, cái này còn đáng sợ hơn cả đói rét và ốm đau." Như vậy, Chí Phèo không thể sống trong hiện tại, trong tương lai và càng không thể sống trong quá khứ. Hắn sẽ phải sống sao đây? Đó chính là bi kịch. Và ngay chính từ tận cùng của tuyệt vọng với chất xúc tác là tình thương của Thị Nở, bản chất lương thiện của Chí Phèo đã thực sự trỗi dậy ở đoạn sau.
Trong đoạn văn này, ta có thể thấy ngòi bút của Nam Cao đang run rẩy, đang mừng rỡ với những biểu hiện thức tỉnh đầu tiên của Chí Phèo. Có ai ngờ rằng chỉ trong một sáng tỉnh rượu mà cuộc đời của Chí Phèo đã bước sang một trang khác. Qua đó ta cũng thấy được niềm tin của Nam Cao và bản chất lương thiện của con người. Chỉ để một chất xúc tác rất giản đơn thế nhưng tính người trong Chí Phèo đã Trỗi Dậy. Từ đây người đọc cũng như được truyền niềm tin vào những giá trị tốt đẹp trong sâu thẳm mỗi người. Đó là điều đẹp đẽ và lấp lánh nhất.
Người viết: Nguyễn Minh Hòa
