A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

1. Polime là những hợp chất có phân tử khối rất lớn, do nhiều đơn vị cơ sở (gọi tắt là mắt xích) liên kết với nhau tạo nên.

- Có 3 kiểu cấu tạo mạch polime là: mạch không nhánh, mạch có nhánh và mạng không gian.

- Các loại vật liệu polime: chất dẻo, cao su, tơ, keo dán.

2. So sánh phản ứng trùng hợp với phản ứng trùng ngưng

 

Phản ứng trùng hợp

Phản ứng trùng ngưng

Định nghĩa

Là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ giống nhau hoặc tương tự nhau (monomer) thành phân tử lớn (polime).

Là quá trình kết hợp nhiêu phân tử nhỏ thành phân tử lớn đồng thời giải phóng những phân tử nhỏ khác (như H2O).

Quá trình

nMonome  -> Polime

nMonome  -> Polime  + các phân tử nhỏ khác

Sản phẩm

Polime trùng hợp

Polime trùng ngưng

Điều kiện của monome

Có liên kết đôi hoặc có vòng kém bền

Có ít nhất 2 nhóm chức có khả năng phản ứng.


B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 1.(Trang 76 SGK) 

Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. Polime là hợp chất có phân tử khối lớn do nhiều mắt xích liên kết với nhau tạo nên.

B. Những phân tử nhỏ có liên kết đôi hoặc vòng kém bền được gọi là monome.

C. Hệ số mắt xích trong công thức polime gọi là hệ số trùng hợp.

D. Polime tổng hợp được tạo thành nhờ phản ứng trùng hợp hoặc phản ứng trùng ngưng.

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Những phân tử nhỏ có liên kết đôi hoặc vòng kém bền được gọi là monome.

Câu 2.(Trang 76 SGK) 

Nhóm vật liệu nào được chế tạo từ polime thiên nhiên ?

A. Tơ visco, tơ tằm, cao su buna, keo dán gỗ;

B. Tơ visco, tơ tằm;

C. Cao su isopren, tơ visco, nilon-6, keo dán gỗ;

D. Nhựa bakelit, tơ tằm, tơ axetat.

Hướng dẫn giải

Đáp án B

Nhóm vật liệu nào được chế tạo từ polime thiên nhiên là tơ visco, tơ tằm.

Câu 3.(Trang 77 SGK) 

Cho biết các monome được dùng để điều chế các polime sau:

Hướng dẫn giải

Câu 4.(Trang 77 SGK) 

Trình bày cách nhận biết các mẫu vật liệu sau:

a) PVC (làm vải giả da) và da thật.

b) Tơ tằm và tơ axetat.

Hướng dẫn giải

Lấy ở mỗi mẫu làm mẫu thử rồi đem đốt. Mẫu nào có mùi khét là da thật và tơ tằm, do thành phần của các polime này là protein còn lại là PVC và tơ axetat.

Câu 5.(Trang 77 SGK) 

a) Viết các phương trình hóa học của phản ứng điều chế các chất theo sơ đồ sau:

  • Stiren → polistiren.
  • Axit  ω- aminoenantoic (H2-[CH2]6- COOH) → polienantamit (nilon - 7)

b) Để điều chế 1 tấn mỗi loại polime trên cần bao nhiêu tấn monome mỗi loại, biết rằng hiệu suất của cả hai quá trình điều chế trên là 90 %.

Hướng dẫn giải

nH2N-[CH2]6 – COOH     →      (NH- [CH2]6  - CO)n   + nH2O  (2)

b) Từ (1),thực tế khối lượng stiren cần để điều chế 1 tấn polistiren cần:

mstiren = 1 / 90% = 1,11 (tấn)

Tư (2), theo lý thuyết khối lượng H2N-[CH2]6 – COOH cần để điều chế  1 tần nilon – 7 là:

                   \[\frac{1.145}{127}\]= 1,14  (tấn)

vì H = 90 % nên m ω – aminotoic = 1,14/ 90%   = 1, 27 (tấn)