A. Lý thuyết
I. Tiêu hóa là gì?
- Tiêu hóa là quá trình biến đổi các chất dinh dưỡng có trong thức ăn thành những chất đơn giản mà cơ thể hấp thụ được.
II. Tiêu hóa ở động vật chưa có cơ quan tiêu hóa
- Gặp ở động vật đơn bào
- Là tiêu hóa nội bào:
- Các enzim từ lizoxom vào không bào tiêu hóa thủy phân chất hữu cơ có trong thức ăn thành các chất dinh dưỡng đơn giản
- Các tế bào sử dụng các chất dinh dưỡng đơn giản cho các hoạt động sống
III. Tiêu hóa ở động vật có túi tiêu hóa
- Gặp ở các loài ruột khoang và giun dẹp
- Túi tiêu hóa: miệng cũng là hậu môn
- Là tiêu hóa ngoại bào
- Các chất dinh dưỡng phức tạp được được enzim phân hủy trong lòng túi tiêu hóa
- Tiêu hóa nội bào
IV. Tiêu hóa ở động vật có ống tiêu hóa
- Gặp ở nhiều động vật chưa có xương sống và động vật có xương sống
- Ống tiêu hóa phân hóa
- Tiêu hóa ngoại bào trong ống tiêu hóa:
- Biến đổi cơ học
- Biến đổi hóa học
- Các chất đơn giản được tạo thành sẽ hấp thụ vào máu.
- Các chất không được tiêu hóa thành phân và thải ra ngoài qua hậu môn
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Câu 1: Trang 66 - sgk Sinh học 11
Cho biết sự khác nhau giữa tiêu hóa nội bào và tiêu hóa ngoại bào.
Trả lời
- Tiêu hóa nội bào là tiêu hóa thức ăn ở bên trong tế bào. Thức ăn được tiêu hóa hóa học trong không bào tiêu hóa nhờ hệ thống enzim nội bào
- Tiêu hóa ngoại bào là tiêu hóa thức ăn bên ngoài tế bào. Thức ăn có thể được tiêu hóa hóa học trong túi, ống tiêu hóa: biến đổi cơ học và hóa học
Câu 2: Trang 66 - sgk Sinh học 11
Ống tiêu hóa phân hóa thành những bộ phận khác nhau có tác dụng gì?
Trả lời
Ông tiêu hóa phân hóa thành những bộ phận khác nhau có tác dụng làm tăng hiệu quả tiêu hóa thức ăn.
Câu 3: Trang 66 - sgk Sinh học 11
Tại sao lại nói tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa là tiêu hóa ngoại bào?
Trả lời
Nói tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa là tiêu hóa ngoại bào vì thức ăn được tiêu hóa trong lòng ống tiêu hóa, bên ngoài tế bào.
Câu 4: Trang 66 - sgk Sinh học 11
Cho biết những ưu điểm của tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa so với trong túi tiêu hóa.
Trả lời
Những ưu điểm của tiêu hóa thức ăn trong ống tiêu hóa so với trong túi tiêu hóa là:
- Thức ăn đi theo 1 chiều trong ống tiêu hóa không bị trộn lẫn với chất thải ( phân); thức ăn trong túi tiêu hóa bị trộn lẫn với chất thải.
- Trong ống tiêu hóa dịch tiêu hóa không bị hòa loãng, còn trong túi tiêu hóa, y dịch tiêu hóa bị hòa loãng với rất nhiều nước.
=> Nhờ thức ăn đi theo một chiều, nên ống tiêu hóa hình thành các bộ phận chuyển hóa, thực hiện các chức năng khác nhau như tiêu hóa cơ học, tiêu hóa hóa học. Hấp thụ thức ăn trong khi đó, túi tiêu hóa không có sự chuyển hóa như trong ống tiêu hóa.