A. Lý thuyết

V. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt và thú ăn thực vật

1. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thịt

  • Thức ăn: thịt mềm và giàu chất dinh dưỡng
  • Cấu tạo ống tiêu hóa:
    • Răng ăn thịt phát triển, phân hóa: răng nanh, răng hàm
    • Dạ dày đơn to
    • Ruột ngắn, manh tràng kém phát triển
  • Thức ăn được tiêu hóa cơ học và hóa học

2. Đặc điểm tiêu hóa ở thú ăn thực vật

  • Thức ăn: cứng và khó tiêu hóa 
  • Cấu tạo ống tiêu hóa:
    • Răng nhai và nghiền phát triển: răng hàm, răng của
    • Dạ dày 1 ngăn hay 4 ngăn
    • Manh tràng rất phát triển, ruột dài
  • Thức ăn được tiêu hóa cơ học và hóa học, biến đổi nhờ vi sinh vật cộng sinh

B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 1: Trang 70 - sgk Sinh học 11 

Nêu sự khác nhau cơ bản về ống tiêu hóa quá trình tiêu hóa thức ăn của thú ăn thịt và thực vật?

Trả lời:

Điểm khác

Thú ăn thịt

Thú ăn thực vật

Cấu tạo ống tiêu hóa

- Thích nghi với thức ăn là thịt mềm, giàu chất dinh dưỡng

- Răng nanh: Nhọn và dài để cắn vào mồi và giữ chặt mồi.

- Răng cửa: Gặm và lấy thịt ra khỏi xương.

- Răng trước hàm và răng ăn thịt lớn, cắt thịt thành những mảnh nhỏ.
- Dạ dày đơn

- Ruột non ngắn

- Manh tràng không phát triển.

- Thích nghi với thức ăn thực vật cứng và khó tiêu

 

- Răng nanh và răng cửa giống nhau khi ăn các răng này tì lên tấm sừng ở hàm trên để giữ chặt cỏ.

 

- Răng hàm và răng trước hàm dùng để nghiền nát cỏ

 

- Dạ dày đơn (thỏ, ngựa,...) dạ dày 4 túi (trâu, bò,...)

- Ruột non rất dài

- Manh tràng rất phát triển có nhiều vi sinh vật cộng sinh.

Quá trình tiêu hóa thức ăn

Thức ăn được tiêu hóa cơ học và hóa học. Được hấp thụ trong ruột non giống ở người

Thức ăn thực vật được tiêu hóa cơ học, hóa học và hấp thụ 1 phần trong dạ dày và ruột non. Phần thức ăn còn lại chuyển vào manh tràng và tiếp tục tiêu hóa nhờ vi sinh vật cộng sinh trong manh tràng.

Câu 2: Trang 70 - sgk Sinh học 11

Tại sao thú ăn thực vật thường phải ăn số lượng thức ăn rất lớn?

Trả lời:

Động vật ăn thực vật thường phải ăn số lượng thức ăn rất lớn. Khối lượng cơ thể của chúng thường lớn, mọi hoạt động cần nhiều năng lượng. Do đó, chúng cần nhiều dinh dưỡng mới đáp ứng các quá trình trao đổi chất. Tuy nhiên, thức ăn thực vật lại nghèo chất dinh dưỡng. Chính vì thế động vật ăn thực vật phải ăn số lượng thức ăn lớn.

Câu 3: Trang 70 - sgk Sinh học 11

Đánh đấu X vào ô trống cho ý trả lời đúng về tiêu hóa xenlulozơ

Trong ống tiêu hóa cùa động vật nhai lại, thành xenlulozơ của tế bào thực vật:

□     a. không được tiêu hóa nhưng được phá vỡ ra nhờ co bóp mạnh của dạ dày.

□     b. được nước bọt thủy phân thành các thành phần  đơn giản.

□    c. được tiêu hóa nhờ các vi sinh vật cộng sinh trong manh tràng và dạ dày.

□     d. được tiêu hóa hóa học nhờ các enzim tiết ra từ ống tiêu hóa.

Trả lời:

Đáp án C