A. Lý thuyết
1. Khái niệm về hô hấp ở thực vật
a. Hô hấp ở thực vật là gì?
- Hô hấp ở thực vật là quá trình oxi hóa sinh học (dưới tác dụng của enzim) nguyên liệu hô hấp, đặc biệt là glucozo của tế bào đến CO2 và H2O, một phần năng lượng giải phóng ra được tích lũy trong ATP.
b. Phương trình hô hấp tổng quát
C6H12O6 + 6O2 --> 6 CO6 + 6 H2O + Năng lượng (nhiệt độ + ATP)
c. Vai trò của hô hấp với cơ thể thực vật
- Giải phóng nhiệt lượng cần thiết để duy trì nhiệt độ thuận lợi cho các hoạt động sống
- Tạo năng lượng tích lũy ATP cung cấp cho các hoạt động sống
- Sản phẩm hữu cơ trung gian sử dụng cho các hoạt động sống
2. Con đường hô hấp ở thực vật
a. Phân giải kị khí (đường phân và lên men)
- Diễn ra trong tế bào chất
- Gồm 2 giai đoạn:
- Đường phân: giải phóng glucozo đến axit piruvic và giải phóng năng lượng
- Lên men: axit piruvic lên men tạo rượu etilic và CO2 hoặc axit lactic
b. Phân giải hiếu khí (đường phân và hô hấp hiếu khí)
- Gồm 2 giai đoạn:
- Đường phân
- Hô hấp hiếu khí: chu trình Crep và chuỗi chuyền electron xảy ra ở ti thể
3. Hô hấp sáng
- Là quá trình hấp thụ O2 và giải phóng CO2 ở ngoài sáng
4. Quan hệ giữa hô hấp với quang hợp và môi trường
a. Mối quan hệ giữa hô hấp và quang hợp
- Quang hợp và hô hấp là 2 quá trình ngược chiều, phụ thuộc lẫn nhau.
b. Mối quan hệ giữa hô hấp và môi trường
- Hô hấp chịu ảnh hưởng của môi trường. Điều chỉnh các yếu tố môi trường là biện pháp bảo quản nông phẩm.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Câu 1: Hô hấp ở cây xanh là gì?
Trả lời
Hô hấp ở thực vật là quá trình oxi hóa sinh học (dưới tác dụng của enzim) nguyên liệu hô hấp, đặc biệt là glucozo của tế bào đến CO2 và H2O, một phần năng lượng giải phóng ra được tích lũy trong ATP.
Câu 2: Ưu điểm của hô hấp hiếu khí so với hô hấp kị khí?
Trả lời
Khi hô hấp hiếu khí tích lũy được nhiều năng lượng hơn từ 1 phân tử glucozo được sử dụng trong hô hấp: hô hấp hiếu khí / hô hấp kị khí =\[\frac{38}{2}\]=19 lần.
Câu 3: Trong trường hợp nào thì diễn ra lên men ở cơ thể thực vật? Cho ví dụ.
Trả lời
Khi thực vật sống trong môi trường thiếu oxi, tế bào thực vật sẽ thực hiện hô hấp kị khí (lên men).
Ví dụ: rễ cây bị ngập úng.
Câu 4: Hãy khái quát về ảnh hưởng của môi trường đối với hô hâp ở cây xanh?
Trả lời
- Hô hấp bao gồm các phản ứng hóa học với sự xúc tác của các enzim do đó phụ thuộc chặt chẽ vào nhiệt độ.
- Nước là dung môi , là môi trường cho các phản ứng xảy ra , nước tham gia trực tiếp vào quá trình oxi hóa nguyên liệu hô hấp. Vì vậy, nước trong cây liên quan trực tiếp đến cường độ hô hấp.
- Oxi tham gia trực tiếp vào việc oxi hóa các chất hữu cơ và là chất nhận điện tử cuối cùng trong chuỗi truyền điện tử . Thiếu oxi cây chuyển sang hô hấp kị khí rất bất lợi cho cơ thể cây.
- CO2 trong môi trường với hàm lượng cao làm cho hô hấp cây bị ức chế.
=> Tóm lại: sự hô hấp của cây xanh phụ thuộc chặt chẽ vào môi trường.