A. Lý thuyết

I. Đa dạng về thành phần loài và môi trường sống

  • Cá gồm 2 lớp:
    • Lớp Cá sụn: có bộ xương bằng sụn, khe mang trần, da nhám, miệng nằm ở mặt bụng
    • Lớp Cá xương: bộ xương bằng chất xương

II. Đặc điểm chung của Cá

  • Là động vật có xương sống
  • Thích nghi với môi trường sống ở nước
  • Bơi bằng vậy
  • Hô hấp bằng mang
  • Có 1 vòng tuần hoàn, tim 2 ngăn
  • Thụ tinh ngoài
  • Là động vật biến nhiệt

III. Vai trò của Cá

  • Là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng
  • Làm chế phẩm dược phẩm
  • Có giá trị kinh tế, xuất khẩu
  • Là vật chủ trung gian truyền bệnh

B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 1: Trang 112 - sgk Sinh học 7

Nêu ví dụ về sự ảnh hưởng của điều kiện sông đến cấu tạo và tập tính của cá. 

Bài làm:

Câu 1: 

  • Những loài cá sống ở tầng mặt nước, không có chỗ ẩn náu như cá nhám, cá trích... dể tránh kẻ thù, chúng có mình thon dài, khúc đuôi to khỏe, bơi nhanh.
  • Những loài cá sông ở tầng giữa và tầng đáy như cá chép, cá giếc... có thân tương đối ngắn, khúc đuôi yếu, thường bơi chậm.
  • Những loài cá sống chui luồn ở đáy bùn như lươn, cá chạch có mình rất dài, vây ngực và vây hông tiêu giảm.
  • Loài cá sông ở đáy biển như cá bơn thì thân dẹp, mỏng, hai mắt nằm ở mặt lưng, vây đuôi và vây hông rất nhỏ, nằm nghiêng, bơi chậm bằng cách uốn mình theo chiều ngang cơ thể.
  • Những loài cá sống ở đáy sâu hàng nghìn mét có ánh sáng rất yếu hoặc không có ánh sáng thì có mất rất lớn để tiếp thu ánh sáng yếu hoặc mắt không phát triển, râu và tua rất dài; một sô" loài có cơ quan phát sáng ở đầu.

Câu 2: Trang 112 - sgk Sinh học 7

Nêu đặc điếm quan trọng nhất để phân biệt Cá sụn với Cá xương.

Bài làm:

Câu 2: 

  • Cá sụn có bộ xương bằng chất sụn da trần, nhám, miệng nằm ở mặt bụng
  • Cá xương có bộ xương bằng chất xương, xương nắp mang che các khe mang, da phủ vảy xương có chất nhầy, miệng nằm ở đầu mõm.

Câu 3: Trang 112 - sgk Sinh học 7

Vai trò của cá trong đời sống con người.

Bài làm:

Câu 3: 

  • Là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng
  • Làm chế phẩm dược phẩm
  • Có giá trị kinh tế, xuất khẩu
  • Tiêu diệt các động vật có hại: bọ gậy, sâu bọ
  • Là vật chủ trung gian truyền bệnh