A. Lý thuyết
I. Đa dạng về thành phần loài
- Lưỡng cư phân làm 3 bộ:
- Bộ Lưỡng cư có đuôi: có thân dài, đuôi dẹp bên, hai chi sau và hai chi trước dài tương đương nhau
- Bộ Lưỡng cư không có đuôi: thân ngắn, hai chi sau dài hơn hai chi trước
- Bộ Lưỡng cư không chân: thiếu chi, có thân dài, có mắt, miệng có răng
II. Đa dạng về môi trường sống và tập tính
- Lưỡng cư phân bố ở nhiều môi trường sống khác nhau: suối nước nóng (cá cóc Tam Đảo), trên cây (ếch cây), trên cạn (cóc nhà), trong hang (ếch giun), ...
- Chúng có tập tính đa dạng:
- Đa số hoạt động ban đêm, một số ít hoạt động ban ngày (cá cóc Tam Đảo, ếch giun, ...)
- Tập tính ẩn nấp trong hang, bụi cây, ... khi gặp nguy hiểm
- Tập tính bảo vệ trứng
- ...
III. Đặc điểm chung của lớp Lưỡng cư
- Đặc điểm chung của lớp Lưỡng cư:
- Da trần và ẩm ướt
- Di chuyển bằng bốn chi
- Hô hấp bằng phổi và da
- Có hai vòng tuần hoàn
- Tim 3 ngăn, tâm thất chứa máu pha
- Là động vật biến nhiệt
- Sinh sản trong môi trường nước
- Thụ tinh ngoài
- Nòng nọc phát triển qua biến thái
IV. Vai trò của Lưỡng cư
- Có lợi cho nông nghiệp: tiêu diệt sâu bọ phá hại mùa màng
- Có giá trị thực phẩm
- Là vật thí nghiệm trong sinh học
- Là chế phẩm dược phẩm
=> Cần bảo vệ và tổ chức gây nuôi những loài có ý nghĩa kinh tế
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Câu 1: Trang 122 - sgk Sinh học 7
Hãy lấy ví dụ về sự thích nghi của lưỡng cư đối với môi trường nước là không giống nhau ở những loài khác nhau.
Bài làm:
Sự thích nghi của lưỡng cư đối với môi trường nước ở các loài khác nhau là khác nhau:
- Cá cóc Tam Đảo chủ yếu sống trong nước
- Ễnh ương lớn ở nước nhiều hơn ở cạn
- Ếch cây vừa ở nước vừa ở cạn
- Cóc nhà chủ yếu sống trên cạn
- Ếch giun sống trong hang đất
Câu 2: Trang 122 - sgk Sinh học 7
Nêu vai trò của lưỡng cư đối với con người.
Bài làm:
- Có lợi cho nông nghiệp: tiêu diệt sâu bọ phá hại mùa màng
- Có giá trị thực phẩm
- Là vật thí nghiệm trong sinh học
- Là chế phẩm dược phẩm
=> Cần bảo vệ và tổ chức gây nuôi những loài có ý nghĩa kinh tế
Câu 3: Trang 122 - sgk Sinh học 7
Tại sao nói vai trò tiêu diệt sâu bọ có hại của lưỡng cư có giá trị bổ sung cho hoạt động của chim về ban ngày?
Bài làm:
- Lưỡng cư có giá trị bổ sung cho hoạt động diệt sâu bọ của chim về ban ngày là vì : Lưỡng cư không đuôi (có số loài lớn nhất trong lớp Lưỡng cư) đi kiếm ăn về ban đêm, tiêu diệt được một số lượng lớn sâu bọ