A. Lý thuyết

I. Đời sống

  • Thích nghi với đời sống vừa ở cạn vừa ở nước
  • Thường hoạt động vào ban đêm
  • Thức ăn: sâu bọ, cua, cá con, giun, ốc, ...
  • Là động vật biến nhiệt

II. Cấu tạo ngoài và di chuyển

  • Cấu tạo ngoài: 
    • Đầu dẹp, nhọn về phía trước
    • Mắt và mũi cao trên đầu
    • Da trần, ẩm ướt
    • Mắt có mí
    • Chi năm ngón có chia đốt, linh hoạt
    • Chi sau có màng bơi
  • Di chuyển: 
    • Di chuyển trên cạn bằng cách nhảy nhờ 4 chi có ngón phân đốt
    • Di chuyển dưới nước bằng cách bơi nhờ chi sau có màng bơi

III. Sinh sản và phát triển

  • Ếch đẻ trứng và thụ tinh ngoài
  • Ếch phát triển qua biến thái

B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 1: Trang 115 - sgk Sinh học 7

Những đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích nghi với đời sống ở nước.

Bài làm:

Những đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích nghi với đời sống ở nước:

  • Đầu dẹp, nhọn khớp với thân thành một khối rẽ nước khi bơi
  • Chi sau có màng bơi
  • Da tiết chất nhày làm giảm ma sát khi bơi

Câu 2: Trang 115 - sgk Sinh học 7

Những đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích nghi với đời sống ở cạn

Bài làm:

Những đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch thích nghi với đời sống ở cạn:

  • Bốn chi có ngón phân đốt, linh hoạt
  • Thở bằng phổi qua lớp da ẩm
  • Mắt có mí
  • Tai có màng nhĩ

Câu 3: Trang 115 - sgk Sinh học 7

Hãy giải thích vì sao ếch thường sống ở nơi ẩm ướt, gần bờ nước và bắt mồi về đêm?

Bài làm:

 Ếch thường sống ở nơi ẩm ướt, gần bờ nước và thường bắt mồi về đêm vì:

  • Mặc dù có thể trao đổi khí bằng phổi nhưng ếch chủ yếu hô hấp qua da. Khi da trao đổi khí cần phải ẩm để khí có thể khuếch tán qua da. Nếu ếch rời xa nước lâu thì da sẽ bị khô.
  • Vào ban đêm, độ ẩm thường cao hơn, cơ thể ếch ít bị thoát hơi nước nên có thể lên bờ lâu hơn.
  • Da ếch là kiểu da trần nên rất dễ bị tổn thương nếu ở lâu trong nơi có nhiệt độ cao.
  • Ếch thuộc nhóm động vật biến nhiệt có nhiệt độ cơ thể phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường. Chúng cần nước để cân bằng, ổn định nhiệt độ cơ thể

Câu 4: Trang 115 - sgk Sinh học 7

Trình bày sự sinh sản và phát triển có biến thái ở ếch.

Bài làm:

  • Sự sinh sản:
    •  Thời điểm ếch sinh sản: cuối xuân, sau những trận mưa đầu hạ.
    • Ếch đực kêu "gọi ếch cái" để ghép đôi. Ếch cái cõng ếch đực trên lưng, ếch đực ôm ngang ếch cái, chúng tìm đến bờ nước để đẻ.
    • Ếch cái đẻ đến đâu, ếch đực ngồi trên tưới tinh tới đó. Sự thụ tinh xảy ra bên ngoài cơ thể nên được gọi là sự thụ tinh ngoài.
    • Trứng tập trung thành từng đám trong chất nhày nổi trên mặt nước, trứng phát triển, nở thành nòng nọc.
  • Sự phát triển qua biến thái ở ếch:
    • Trứng ếch nở ra nòng nọc, sống trong nước.
    • Nòng nọc mọc 2 chi sau.
    • Nòng nọc mọc 2 chi trước.
    • Nòng nọc rụng đuôi trở thành ếch trưởng thành, có thể sống ở cả nước và trên cạn.