A. Lý thuyết

I. Đột biến gen là gì?

  • Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới 1 hoặc một số cặp nucleotit.
  • Là biến dị di truyền được
  • Các dạng đột biến: mất cặp, thêm cặp, thay thế cặp nucleotit

II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen

  • Nguyên nhân: do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.
  • Thực nghiệm: gây đột biến nhân tạo bằng các tác nhân vật lí và hóa học

III. Vai trò của đột biến gen

  • Hầu hết các đột biến gen thường gây hại cho sinh vật: 
    • Gây mất căn bằng hệ gen
    • Gây biến đổi cấu trúc protein, kiểu hình
  • Một số đột biến gen có lợi, đặc biệt là các đột biến gen nhân tạo

B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 1: Bài 21 sgk sinh học 9

Đột biến gen là gì? Cho ví dụ.

Bài làm:

Câu 1: 

  • Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới 1 hoặc một số cặp nucleotit.
  • Ví dụ: mất 1 cặp nucleotit, thêm 1 cặp nucleotit, ...

Câu 2: Tại sao đột biến gen thường có hại cho bản thán sinh vật nhưng có ý nghĩa đối với chăn nuôi và trồng trọt?

Bài làm:

Câu 2: 

  • Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình, thường có hại cho bản thân sinh vật vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin.
  • Chúng có ý nghĩa với chăn nuôi, trồng trọt vì trong thực tế có những đột biến gen có lợi cho con người. Chẳng hạn:
    • Đột biến tự nhiên cừu chân ngắn ở Anh, làm cho chúng không nhảy được qua hàng rào để vào phá vườn.
    • Đột biến tăng khả năng thích ứng đôì với điều kiện đất đai và đột biến làm mất tính cảm quang chu kì phát sinh ở giông lúa Tám thơm Hải Hậu dã giúp các nhà chọn giống tạo ra giống lúa Tám thơm đột biến trồng được 2 vụ/năm, trên nhiều điều kiện đất đai, kể cả vùng đất trung du và miền núi.

Câu 3:  Hãy tìm thêm một số ví dụ về đột biến phát sinh trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra.

Bài làm:

Câu 3:

  • Đột biến do con người tạo ra:
    • Tạo ra đột biến mai vàng 150 cánh.
    • Sầu riêng cơm vàng hạt lép (ở Cái Mơn - Bến Tre).
  • Đột biến phát sinh trong tự nhiên:
    • Bò 6 chân
    • Củ khoai có hình dạng giống người.
    • Người có bàn tay 6 ngón.