A. Lý thuyết

I. Một vài bệnh di truyền ở người

1. Bệnh Đao

  • Dạng đột biến: 3 NST số 21
  • Đặc điểm bên ngoài: bé, lùn, cổ rụt, má phệ, miệng há, lưỡi hơi thè, mắt hơi sâu và 1 mí, khoảng cách giữa 2 mắt xa nhau, ngón tay ngắn
  • Đặc điểm sinh lí: si đần bẩm sinh, không có con

2. Bệnh Tocno (OX)

  • Dạng đột biến: Chỉ có 1 NST giới tính X (OX)
  • Đặc điểm bên ngoài: nữ, cổ ngắn, tuyến vú không phát triển
  • Đặc điểm sinh lí: thường mất trí nhớ, không có kinh nguyệt, tử cung nhỏ, không có con

3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh

  • Dạng đột biến: đột biến gen lặn
  • Bệnh bạch tạng: da và tóc màu trắng, mắt hồng
  • Bệnh câm điếc bẩm sinh

II. Một số tật di truyền ở người

  • Một số tật di truyền: tật khe hở môi - hàm, bàn tay mất một số ngón, bàn tay nhiều ngón, bàn chân mất ngón hoặc dính ngón, ... 

III. Các biện pháp hạn chế phát sinh tật, bệnh di truyền

  • Chống sử dụng , thử, sản xuất vũ khí hạt nhân, vũ khí hóa học và hành vi gây ô nhiễm môi trường
  • Sử dụng đúng quy cách thuốc trừ sâu, diệt cỏ, thuốc chữa bệnh
  • Hạn chế kết hôn giữa những người có nguy cơ mang gen gây bệnh hoặc hạn chế sinh con ở những cặp vợ chồng này

B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 1: Trang 85 - sgk Sinh học 9

Có thể nhận biết bệnh nhân Đao và bệnh nhân Tocno qua các đặc điểm hình thái nào?

Bài làm:

Câu 1: 

  • Đặc điểm bên ngoài của người mắc bệnh Đao: bé, lùn, cổ rụt, má phệ, miệng há, lưỡi hơi thè, mắt hơi sâu và 1 mí, khoảng cách giữa 2 mắt xa nhau, ngón tay ngắn
  • Đặc điểm bên ngoài của người mắc bệnh Tocno: nữ, cổ ngắn, tuyến vú không phát triển

Câu 2: Trang 85 - sgk Sinh học 9

Nêu các đặc điểm di truyền của bệnh bạch tạng, bệnh câm điếc bẩm sinh, và tật 6 ngón tay ở người.

Bài làm:

Câu 2: 

  • Bệnh bạch tạng: có da và tóc màu trắng, mắt hồng do một đột biến gen lặn gây ra.
  • Bệnh cầm điếc bấm sinh do một đột biến gen lặn khác gây ra (do cha mẹ bị nhiễm chất phóng xạ, chất độc hóa học).
  • Tật 6 ngón tay ỡ người do đột biến gen trội gây ra.

Câu 3: Trang 85 - sgk Sinh học 9

Nêu các nguyên nhân phát sinh các tật bệnh di truyền ở người và một sô biện pháp hạn chế phát sinh các tật bệnh đó.

Bài làm:

Câu 3: 

  • Các bệnh di truyền và dị tật bầm sinh ở người do các tác Iihân lí hóa trong tự nhiêu, do ô nhiễm môi trường (dặc biệt là chất độc hóa học rải trong chiến tranh, thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ sử dụng quá mức), do rối loạn trao đổi chất nội bào.
  • Có thể hạn chế sự phát sinh các bệnh, tật di truyền bằng các biện pháp:
    • Hạn chế sự gia tăng hoặc ngăn ngừa các hoạt động gây ra ô nhiễm môi trường.
    • Sử dụng hợp lí và có biện pháp đề phòng khi sử dụng thuổc trừ sâu, thuốc diệt cò và một số chất độc có khả nàng gây ra biến đổi câu trúc NST hoặc đột biến gen.
    • Trường hợp đã mắc một số dị tật di truyền nguy hiểm thì không két hôn hoặc không nên sinh con. Trường hợp gia đình nhà chồng đã có người mang tật đó, người phụ nữ đã mang tật không nên sinh con.