A. Lý thuyết

I. Môi trường sống của sinh vật

  • Môi trường là nơi sống của sinh vật, bao gồm tất cả những gì bao quanh chúng.
  • Có 4 loại môi trường chủ yếu:
    • Môi trường nước
    • Môi trường trong đất
    • Môi trường trên mặt đất - không khí
    • Mooi trường sinh vật

II. Các nhân tố sinh thái của môi trường

  • Nhân tố sinh thái là những yếu tố của môi trường tác động tới sinh vật
  • Nhân tố sinh thái chia thành 2 nhóm:
    • Nhân tố sinh thái vô sinh 
    • Nhân tố sinh thái hữu sinh
      • Nhân tố sinh thái con người
      • Nhân tố sinh thái các sinh vật khác

III. Giới hạn sinh thái

  • Giới hạn sinh thái là giới hạn chịu đựng của cơ thể sinh vật đối với một nhân tố sinh thái nhất định.

B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 1: Trang 121 - sgk Sinh học 9

Chuột sổng trong rừng mưa nhiệt đới có thể chịu ảnh hưởng của các nhân tô sinh thái sau: mức độ ngập nước, kiến, độ dốc của đất, nhiệt độ không khí, ánh sáng, độ ẩm không khí, rắn hổ mang, áp suất không khí, cây gỗ, gỗ mục, gió thổi, cây cỏ. thảm lá khô, sâu ăn lá cây, độ tơi xốp của đât, lượng mưa, Hãy xếp các nhân tố đó vào từng nhóm nhân tố sinh thái.

Bài làm:

  • Nhóm nhân tố sinh thái hữu sinh: kiến, rắn hổ mang, cây gỗ, cây cỏ, sâu ăn lá.
  • Nhóm nhân tố  sinh thái vô sinh: mức độ ngập nước, độ dốc của đất, nhiệt độ không khí, ánh sáng, đô ẩm không khí, áp suất không khí, gỗ mục, gió thểi, thảm lá khô, độ tơi xốp của đất, lượng mưa.

Câu 2: Trang 121 - sgk Sinh học 9

Khi ta đem một cây phong lan từ trong rừng rậm về trồng ở vườn nhà, những nhân tố sinh thái của môi trường tác động lên cây phong lan đó có thể thay đổi như thế nào?

Bài làm:

  • Cây phong lan sống trong rừng rậm thường ờ dưới tán rừng nên ánh sáng chiếu thường yếu (rừng thường có nhiều tầng cây), khi chuyển về vườn nhà cây cối mọc thưa hơn nên ánh sáng chiếu vào cây phong lan mạnh, độ ẩm trong rừng cao hơn trong vườn, nhiệt độ trong rừng ổn định hơn ở ngoài rừng...

Câu 3: Trang 121 - sgk Sinh học 9

Hãy vẽ sơ đồ mô tả giới hạn sinh thái của:

  • Loài vi khuẩn suối nước nóng có giới hạn nhiệt độ từ 00c đến 90°c, trong đó điểm cực thuận là 55°c.
  • Loài xương rống sa mạc có giới hạn nhiệt độ từ 0°c đến 56°c, trong đó điểm cực thuận là 32°c.

Bài làm: