A. Lý thuyết

I. Thế nào là một quần xã sinh vật?

  • Quần xã sinh vật là 1 tập hợp những quần thể sinh vật thuộc nhiều loài khác nhau, cùng sống trong 1 không gian nhất định.
  • Các quần thể có mối quan hệ chặt chẽ giúp ổn định cấu trúc của quần xã.

II. Những dấu hiệu điển hình của một quần xã sinh vật

III. Quan hệ giữa ngoại cảnh và quần xã

  • Các nhân tố sinh thái luôn ảnh hưởng, tạo nên sự thay đổi của quần xã
  • Số lượng các thể của mỗi quần thể trong quần xã luôn được khống chế ở mức độ phù hợp với khả năng của môi trường tạo nên sự cân bằng sinh học trong quần xã => gọi là hiện tượng khống chế sinh học

B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 1: Trang 149 - sgk Sinh học 9

Thế nào là một quán xă? Quần xã khác với quẫn thể như thế nào?

Bài làm:

  • Quần xã sinh vật là tập hợp nhiều quần thể sinh vật thuộc nhiều loài khác nhau, cùng sống trong một khoảng không gian có rắc điều kiện sinh thái tương tự nhau. Các sinh vật trong quần xã có mõi quan hệ gắn bó như một thể thống nhất và do vậy quần xã có cấu trúc tương đối ồn định. Các sinh vật trong quần xã thích nghi với môi trường sống của chúng.
  • Quần thể là tập hợp những cá thể cùng một loài sinh sống trong một khoảng không gian nhất định, ờ một thời điểm nhất định, có khả năng sinh sản tạo thành những thế hệ mới. Các cá thể trong quần thể có mối quan hệ sinh thái hỗ trợ hoậc cạnh tranh nhau.

Câu 2: Trang 149 - sgk Sinh học 9

Hãy lấy một ví dụ về  một quần xã sinh vật mà em biết. Trả lời các câu hỏi gợi ý sau:

  • Kể tên các loài trong quần xã đó.
  • Các loài đó có liên hệ với nhau như thế nào?
  • Khu vực phân bố  của quần xã.

Bài làm:

  • Rừng dừa là một quần xã, gồm có các quần thể: dừa, chuối, cỏ, bọ dừa, giun đât, vi sinh vật...
  • Dừa che mát, chắn bớt gió cho chuối.
  • Chuôi che mát và giữ ầm gốc cho dừa.
  • Giun làm xốp đất cho dừa, chuôi, cỏ.
  • Cỏ giữ ẩm gốc cho dừa, chuối đồng thời cạnh tranh chất dinh dưởng trong đất với dừa, chuối.
  • Dừa, chuối, cỏ giữ cho đất ẩm, có nhiệt độ thích hợp cho hệ vi sinh vật phát triển.
  • Vi sinh vật biến đổi xác thực vật, động vật thành chất mùn cho dừa, chuối.

Câu 3: Trang 149 - sgk Sinh học 9

Nêu những đặc điểm về số lượng và thành phần loài của quần xã sinh vật

Bài làm:

Câu 4: Trang 149 - sgk Sinh học 9

Thế nào là cân bằng sinh học ? Hãy lấy ví dụ minh họa về cân bằng sinh học

Bài làm:

  • Cân bằng sinh học trong quần xã biểu hiện ở số lượng cá thể sinh vật trong quần xã luôn luôn được không chế ở mức độ nhất định (dao động quanh vị trí cân bằng) phù hợp với khả năng cung cấp nguồn sông của môi trường
  • Ví dụ: khi số lượng sâu tăng => số lượng chim sâu tăng => số lượng sâu giảm