A. Lý thuyết
I. Nghiên cứu phả hệ
- Nghiên cứu phả hệ là phương pháp nghiên cứu bằng cách ghi chép sự di truyền của một số tính trạng qua các thế hệ của một dòng họ để xác định các đặc điểm di truyền.
II. Nghiên cứu trẻ đồng sinh
1. Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng
- Trẻ đồng sinh là những đứa trẻ cùng được sinh ra ở 1 lần sinh.
2. Ý nghĩa của nghiên cứu trẻ đồng sinh
- Nghiên cứu trẻ đồng sinh cùng trứng có thể xác định được:
- Tính trạng nào đó do gen quyết định là chủ yếu
- Tính trạng nào chịu ảnh hưởng nhiều của môi trường tự nhiên và xã hội.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Câu 1: Trang 81 - sgk Sinh học 9
Phương pháp nghiên cứu phả hệ là gì ? Tại sao người ta phải dùng phương pháp đó đế nghiên cứu sự di truyền một sô tính trạng ở người ? Hãy cho một ví dụ về ứng dụng của phương pháp nói trên.
Bài làm:
Câu 1:
- Phương pháp theo dõi sự di truyền của một tính trạng nhất định trên những người thuộc cùng một dòng họ qua nhiều thế hệ để xác định đặc điểm di truyền của tính trạng đó (trội, lặn, do một hay nhiều gen kiểm soát) được gọi là phương pháp nghiên cứu phả hệ. Khi để nghiên cứu di truyền người, các nhà nghiên cứu phải dùng phương pháp này vì:
- Người sinh sản chậm và đẻ ít con.
- Vì lí do xã hội, không thế’ áp dụng phương pháp lai và gây đột biến.
=> Phương pháp này đơn giản dễ thực hiện nhưng cho hiệu quả cao.
=> Ứng dụng để dự đoán xác suất mắc bệnh ở đời sau.
Câu 2: Trang 81 - sgk Sinh học 9
Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng khác nhau cơ bản ở những điếm nào ? Phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh có vai trò gì trong nghiên cứu di truyền người ? Hãy tìm một ví dụ về trẻ đồng sinh ở địa phương em.
Bài làm:
Câu 2:
- Trẻ đồng sinh cùng trứng và khác trứng khác nhau ở chỗ:
- Trẻ đồng sinh cùng trứng có cùng một kiểu gen nên bao giờ cũng cùng giới.
- Trẻ đồng sinh khác trứng có kiểu gen khác nhau nên có thể cùng giới hoặc khác giới.
- Nghiên cứu trẻ đồng sinh cùng trứng, người ta biết dược tính trạng nào dó chủ yếu phụ thuộc vào kiểu gen, rất ít hoặc không bị biến đổi dưới tác dụng của môi trường (tính trạng chất lượng) hoặc dễ bị biến đổi dưới tác dụng của mòi trường (tính trạng số lượng).