A. Tóm tắt lý thuyết Quy tắc chuyển vế
1. Tính chất của đẳng thức: với mọi số nguyên a, b, c ta có:
Nếu a = b thì a + c = b + c.
Nếu a + c = b + c thì a = b.
Nếu a = b thì b = a.
2. Quy tắc chuyển vế:
Khi chuyển một số hạng từ vế này sang vế kia của một đẳng thức, ta phải đổi dấu số hạng đó: dấu "+" đổi thành dấu "-" và dấu "-" thành dấu "+".
Nhận xét: Nếu x = a – b thì theo quy tắc chuyển vế ta có x + b = a.
Ngược lại, nếu x + b = a thì theo quy tắc chuyển vế ta có x = a – b.
Những điều nỏi trên chứng tỏ rằng nếu x là hiệu của a và b thì a là tổng của x và b. Nói cách khác, phép trừ là phép tính ngược của phép cộng.
B. Hướng dẫn giải bài tập Sách giáo khoa bài Quy tắc chuyển vế trang 87 – Toán 6 tập 1.
Bài 1 trang 87 SGK Toán 6 tập 1 – Số học
Tìm số nguyên x, biết:
a) 7 – x = 8 – (-7); b) x – 8 = (-3) – 8.
Đáp án và giải bài:
a) 7 – x = 8 – (-7)
↔ 7 – x = 8 + 7
↔ – x = 8
→ x = -8
Vậy x = -8
b) x – 8 = (-3) – 8
↔ x + (-8) = (-3) + (-8)
→ x = -3
Vậy x = -3
Bài 2 trang 87 SGK Toán 6 tập 1 – Số học
Tìm số nguyên a, biết:
a) |a| = 2; b) |a +2 | = 0.
Đáp án và giải bài:
a) a = ± 2;
b) a + 2 = 0. Do đó a = -2.
Bài 3 trang 87 SGK Toán 6 tập 1 – Số học
Tìm số nguyên x, biết rằng tổng của ba số: 3, -2 và x bằng 5.
Đáp án và giải bài:
Viết đẳng thức 3 + (-2) + x = 5 rồi áp dụng quy tắc chuyển vế.
ĐS: x = 4.
Bài 4 trang 87 SGK Toán 6 tập 1 – Số học
Cho a ∈ Z. Tìm số nguyên x, biết:
a) a + x = 5; b) a – x = 2.
Đáp án và giải bài:
a) a + x = 5. Chuyển vế a ta được: x = 5 – a.
b) a – x = 2. Chuyển vế x và 2 ta được a – 2 = x. Vậy x = a – 2.
Bài 5 trang 87 SGK Toán 6 tập 1 – Số học
Cho a, b ∈ Z. Tìm số nguyên x, biết:
a) a + x = b; b) a – x = b.
Đáp án :
a) a + x = b x = b – a
b) a – x = b
↔ -x = b – a
→ x = a – b